- مکمل های غذایی
- مکمل کودک
- مکمل کمک درمانی
- مکمل های ورزشی
- مکمل زیبایی
- مکمل های گیاهی
- مکمل جنسی و باروری
- مکمل مادر
رژیم فستینگ چیست
رژیم فستینگ چیست
رژیم فستینگ (Fasting Diet) یا روزهداری متناوب یک روش رژیمی است که شامل دورههایی از غذا نخوردن (روزهداری) و غذا خوردن در بازههای زمانی خاص است. این رژیم بر اساس الگوی زمانی غذا خوردن تنظیم میشود، نه نوع یا مقدار غذای مصرفی.
انواع رایج رژیم فستینگ
انواع رایج رژیم فستینگ به چند دسته تقسیم میشود که بسته به هدف و سبک زندگی افراد متفاوت است. در ادامه مهمترین انواع آن توضیح داده شده است:
1. روش 16/8 (رایجترین روش رژيم فستينگ)
- در این روش، روزهداری به مدت 16 ساعت ادامه دارد و فرد فقط مجاز است در یک بازه 8 ساعته غذا بخورد.
- نحوه اجرا:
- مثلاً از ساعت 12 ظهر تا 8 شب غذا میخورید و از ساعت 8 شب تا ظهر روز بعد روزهداری میکنید.
- مناسب برای افراد مبتدی، چون نسبتاً ساده و قابل مدیریت است.
2. روش 5/2 در رژيم فستينگ
- در این روش، شما 5 روز از هفته بهطور عادی غذا میخورید و در 2 روز دیگر کالری مصرفی خود را به 500-600 کالری کاهش میدهید.
- نحوه اجرا:
- مثلاً شنبه و چهارشنبه را برای محدودیت کالری انتخاب میکنید.
- در روزهای محدودیت، میتوانید غذاهای سبک، پروتئین بالا یا سبزیجات مصرف کنید.
3. روزهداری یکدرمیان (Alternate-Day Fasting) در رژيم فستينگ
- در این نوع رژیم، فرد رژیم غذایی خود را به صورت یک روز در میان و متناوب تنظیم میکند؛ به این صورت که در یک روز هیچ غذایی مصرف نمیشود و در روز دیگر، رژیم غذایی عادی فرد رعایت میگردد. البته برخی از افراد در رژیم لاغری یک روز در میان، یک روز کالری غذای خود را به ۵۰۰ کالری میرسانند و در روز دیگر رژیم غذایی عادی خود را دارند.
4. روزهداری 24 ساعته (Eat-Stop-Eat) در رژيم فستينگ
رژیم لاغری یک روز در میان ر اغلب به افرادی پیشنهاد میکنند که دچار استپ وزنی شدهاند و به همین دلیل هیچ نوع رژیم غذایی روی آنها تاثیر ندارد؛ این رژیم میتواند بدن شما را از این حالت خارج کند.
در حقیقت استپ وزنی به این دلیل اتفاق میافتد که بدن فرد، مدتی زیاد یا به دلیل رژیمها متوالی، در حالت قحطی و گرسنگی قرار گرفته است (مثل حالتی که در رژیم کانادایی بهوجود میآید) و به همین دلیل احساس خظر کرده و چربی را بهصورت ذخیره نگه میدارد، تا در صورت لزوم برای اعمال حیاتی بدن از آن استفاده کند و بهجای آن از پروتئین برای تامین انرژی استفاده میکند و عضلات فرد از بین می رود.
اما در رژیم لاغری یک روز در میان، همچون رژیم کتوژنیک، چربی و چاقی فرد که بهصورت گلیکوزن در کبد ذخیره شده است، میسوزد و پروتئینسوزی کمتری اتفاق میافتد.
روز اول به دلیل شوکی که به بدن (رژیم شوک یک روزه)، بر اثر ۲۴ ساعت گشنگی وارد میشود، سبب میشود بدن، از چربیهای خود استفاده کند تا انرژی مورد نیاز خود را تامین کند.
در روز بعد، که غذا خورده میشود، بدن به این نتیجه می رسد که در شرایط قحطی قرار نگرفته و مانع از عدم استفاده از چربی ذخیرهای میشود. انجام رژیم فستینگ یک روز در میان به دلیل شرایط متناوب و مشابه با روزه، میتواند متابولیسم بدن را بهبود دهد و نهتنها به بدن فرد چاق، از نظر تحمل رژیم غذایی فشاری وارد نمیشود، بلکه چربی سوزی انجام گرفته و کاهش وزن رخ میدهد.
5. روش جنگجو (Warrior Diet) در رژيم فستينگ
- در این روش، شما 20 ساعت روزهداری میکنید و فقط یک وعده غذایی بزرگ در یک بازه 4 ساعته میخورید.
- نحوه اجرا:
- طی روز از مواد غذایی سبک (مثل سبزیجات خام، آجیل یا قهوه) استفاده میکنید و شب یک وعده اصلی مصرف میکنید.
- این روش بیشتر برای افرادی مناسب است که برنامه غذایی ساده و محدود میخواهند.
6. روزهداری تصادفی (Spontaneous Meal Skipping) در رژيم فستينگ
- در این روش، فرد بدون برنامهریزی دقیق، زمانی که گرسنه نیست یا دسترسی به غذای سالم ندارد، یک وعده یا بیشتر را حذف میکند.
- مناسب برای کسانی که نمیخواهند به برنامهای سفت و سخت پایبند باشند.
7. روش اوماد (OMAD: One Meal A Day) در رژيم فستينگ
- در این روش، فرد تنها یک وعده غذایی کامل در روز مصرف میکند و بقیه روز را روزهدار است.
- نحوه اجرا:
- وعده غذایی معمولاً در بازه مشخصی مثل عصر یا شب مصرف میشود.
- برای کاهش وزن سریع و پاکسازی بدن استفاده میشود، اما ممکن است سخت باشد.
8. روزهداری مذهبی یا فرهنگی
- این نوع روزهداری به دلایل مذهبی انجام میشود، مثل روزهداری ماه رمضان.
نمونه رژیم فستینگ رایگان
در ادامه چند نمونه رژیم فستینگ رایگان آورده شده اند که افراد می توانند از آن ها استفاده کرده و کاهش وزن را تجربه نمایند. اما افراد باید توجه داشته باشند که هر بدنی با وجود ویژگی هایی که دارد برنامه غذایی خاص خود را می طلبد. رژیم غذایی هفتگی فستینگ به صورت زیر می باشد.
- شنبه ۱۲ ظهر تا ۸ شب: ناهار سالاد مرغ با سبزیجات بسیار کم، در وعده عصرانه گريپ فروت و بادام، وعده شام سبزیجات با مقدار کمی ماهی سالمون.
- یکشنبه ۱۲ ظهر تا ۸ شب: ناهار سوپ سبزیجات با کربوهیدرات کم، میان وعده ماست کم با کربوهیدرات و توت های با قند کم، شام مرغ کبابی با مقدار کمی سبزیجات.
- دوشنبه ۱۲ ظهر تا ۸ شب: ناهار برگر کتو بدون نان، میان وعده پنیر و گردو، شام کلم بروکلي با 150 گرم ماهي گريل شده.
- سه شنبه ۱۲ ظهر تا ۸ شب: ناهار سالاد تن با سس زیتون، میان وعده نیمرو یا تخم مرغ پخته شده با گوجه فرنگی، شام لازانیا کتو.
- چهارشنبه ۱۲ ظهر تا ۸ شب: ناهار سالاد یونانی، میان وعده دانه های چیا و میوه های کم قند، شام خوارك سبزيجات با مرغ.
- پنجشنبه ۱۲ ظهر تا ۸ شب: ناهار فيله مرغ گريل، میان وعده پنیر فتا با زیتون، شام خوراک گوشت و سبزیجات به همراه کربوهیدرات کم.
فواید رژیم فستینگ برای سلامتی
مطالعات زیادی در مورد IF روی انسان و حیوان انجام شده است. بر اساس این تحقیقات، پیروی از IF فواید زیادی برای سلامتی دارد که عبارتاند از:
- کاهش وزن: بدون اینکه به محدود کردن آگاهانه کالری نیاز باشد، روزهداری متناوب میتواند به کاهش وزن و از بین رفتن چربیهای شکم کمک کند.
- درمان مقاومت به انسولین: IF مقاومت به انسولین، سطح قند خون و میزان انسولین ناشتا را کاهش میدهد و از ابتلا به دیابت نوع ۲ پیشگیری میکند.
- التهاب: IF به کاهش التهاب که محرک اصلی بسیاری از بیماریهای مزمن است کمک میکند.
- حفظ سلامت قلب: روزهداری متناوب عوامل خطر مرتبط با بیماری قلبی از جمله کلسترول بد (LDL)، تریگلیسیرید، نشانگرهای التهابی، قند خون و مقاومت به انسولین را کاهش میدهد.
- پیشگیری از سرطان: در مطالعات حیوانی مشاهده شده است که IF ممکن است از سرطان جلوگیری کند.
- حفظ سلامت مغز: روزهداری متناوب به رشد سلولهای عصبی جدید کمک میکند و احتمال ابتلا به بیماری آلزایمر را کاهش میدهد.
- به تعویق انداختن پیری: در مطالعات انجامشده روی موشهای آزمایشگاهی، روزهداری متناوب توانسته است طول عمر را ۳۶ تا ۸۳ درصد افزایش دهد.
رژیم فستینگ برای چه کسانی مناسب نیست ؟
رژیم فستینگ (روزهداری متناوب) برای بسیاری از افراد میتواند مفید باشد، اما برخی افراد باید از انجام آن خودداری کنند یا پیش از شروع حتماً با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنند. در زیر گروههایی از افرادی که این رژیم ممکن است برایشان مناسب نباشد، آورده شده است:
1. زنان باردار و شیرده
- این گروه نیاز بیشتری به انرژی و مواد مغذی دارند، زیرا تغذیه مناسب برای رشد جنین یا تولید شیر ضروری است.
- روزهداری ممکن است باعث کمبود مواد مغذی و تأثیر منفی بر سلامت مادر و نوزاد شود.
2. افراد مبتلا به دیابت نوع 1 یا نوسانات شدید قند خون
- افرادی که دیابت نوع 1 دارند یا نیازمند تزریق مداوم انسولین هستند، ممکن است با روزهداری دچار کاهش یا افزایش خطرناک قند خون شوند.
- برای دیابت نوع 2، با نظر پزشک و تنظیم دقیق رژیم غذایی ممکن است قابل انجام باشد.
3. افرادی با سابقه اختلالات تغذیهای (مثل بیاشتهایی یا پرخوری عصبی)
- روزهداری میتواند رفتارهای تغذیهای ناسالم را تحریک یا تشدید کند.
4. کودکان و نوجوانان در حال رشد
- در سنین رشد، بدن به تغذیه منظم و کافی برای رشد مناسب نیاز دارد و محدودیتهای زمانی غذا خوردن میتواند به این فرایند آسیب بزند.
5. افرادی با بیماریهای مزمن خاص
- بیماریهای کلیوی، قلبی یا گوارشی ممکن است با محدودیتهای غذایی ناسازگار باشند.
- بیماران مبتلا به سرطان یا افرادی که در حال درمان با شیمیدرمانی هستند، به انرژی و مواد مغذی بیشتری نیاز دارند.
6. افرادی با مشکلات هورمونی یا تیروئیدی
- روزهداری میتواند بر تنظیم هورمونها تأثیر بگذارد و در برخی افراد منجر به اختلالات هورمونی یا اختالالات تیروئیدی شود.
7. افرادی که فعالیت بدنی شدید دارند
- ورزشکاران حرفهای یا افرادی که نیاز به انرژی بالایی برای تمرینات سنگین دارند، ممکن است با روزهداری دچار کاهش کارایی یا خستگی شوند.
8. افرادی با ضعف عمومی یا وزن بسیار کم
- اگر وزن بدن شما خیلی پایین است یا دچار سوءتغذیه هستید، روزهداری ممکن است شرایط را بدتر کند.
9. زنان با اختلالات قاعدگی
- در برخی زنان، روزهداری متناوب ممکن است به اختلالات قاعدگی یا کاهش باروری منجر شود. این امر معمولاً بهدلیل تغییرات در سطح هورمونهای جنسی اتفاق میافتد.
10. افرادی که داروهای خاص مصرف میکنند
برخی داروها نیاز به مصرف همراه با غذا دارند یا ممکن است سطح قند خون را تحت تأثیر قرار دهند.