مشغلههای دنیای امروز سبب شده تا بسیاری افراد دچار شتاب زدگی شوند و خوابیدن طبیعی برای آنها، امری دشوار و مشکل باشد. از این رو به قرص های شیمیایی خواب آور یا آرامبخش پناه میبرند که مصرف این داروها پس از مدتی نیز تبدیل به عادت میشود و اثرات جانبی خود را بر جای می گذارد. در حالی که آرام بخش های طبیعی یکی از راهکارهایی هستند که از زمانهای قدیم برای درمان بیخوابی و رهایی از استرس مورد استفاده قرار میگرفته اند. در این مقاله ابتدا به بررسی مضرات و عوارض قرص های خواب آور و فواید دمنوش های خواب آور میپردازیم. سپس انواع دمنوش های خواب آور طبیعی را که جایگزین قرص های خواب آور هستند، معرفی می نماییم.
مضرات و عوارض قرص های خواب آور
قرص های خواب آور چندین سال است که بوسیله مردم مصرف میشوند. ولی این قرصها عوارض و مضراتی نیز دارند:
1-اثر طولانی مدت ندارند.
2-چند روز پس از مصرف، خسته و تحریک پذیر خواهید بود.
3-خیلی زود کارایی خود را از دست میدهند و شما مجبورید از مقدار بیشتری دارو استفاده کنید.
4-بسیاری از افراد به آن معتاد می شوند، در واقع با مصرف طولانی مدت قرص های خواب آور انسان از نظر جسمی و روانی به آنها وابسته میشود.
5-خواب آلودگی و خستگی صبح روز بعد از مصرف؛ در صورت بروز این علایم از رانندگی و کار کردن با ماشین آلات خودداری کنید.
6-عدم هماهنگی عضلات، ضعف، سرگیجه، گیجی، آلرژی، تاری دید، توهم، بی حالی، تعریق، خشکی دهان، بثورات جلدی و سر درد.
7-اشکال در گفتار، حافظه و قضاوت.
8-حالت تهوع، استفراغ و سوزش سردل.
5_ایجاد فراموشی پیش گستر(خاطرات اخیر به یاد نمی مانند).
6_خشونت طلبی و پرخاشگری، بی خوابی، تحریک پذیری، افسردگی و اختلال در حفظ تعادل.
فواید دمنوش های خواب آور
نوشیدن دمنوش قبل از خواب خیلی از افراد را آرام می کند. نوشیدنی گرم قبل از خواب مثل گرفتن دوش آب گرم است. با اینکه گرم است ولی باعث میشود بدنتان سریع خنک شود. با تبخیر شدن آب از روی پوست و سرد شدن بدن، مغز این سیگنال را دریافت می کند که وقت خواب است. قطعا چای سیاه و چای سبز کافئین دار را نباید قبل خواب مصرف کنید اما شواهد ثابت کرده است که نوشیدن بعضی از انواع چای گیاهی برای خواب مناسب است. واکنش هر فردی به دمنوش های خواب آور ممکن است متفاوت باشد. با دادن دارونما به گروهی که روی آنها مطالعه انجام شد و دادن دمنوش خواب آور به گروهی دیگر دریافتند که خیلی از این دمنوش های گیاهی خواب را راحتتر می کند.
برخی گیاهان دارویی مانند سنبل الطیب بدبو هستند و بهتر است با سایر دمنوشها مخلوط شوند. برخی دمنوشهای گیاهی خواب آور مانند بابونه و سنبل الطیب خاصیت مسکن دارند در حالی که برخی دیگر مانند بادرنجبویه و اسطوخودوس بی خوابی ناشی از استرس و اضطراب را کم میکنند که از فواید دمنوش های خواب آور میباشد. برخی دیگر مانند گل نپتون با آرام کردن سوهاضمه خواب را به ارمغان میآورند.
دمنوش های خواب آور طبیعی
دمنوش بابونه
چای بابونه بهترین دمنوش خواب آور است. این چای گیاهی قرنها معروف است، که برای درمان بی خوابی، رفع استرس، اضطراب و معده ناآرام استفاده میشود. بابونه اثرات مثبتی روی اختلال اضطراب دارد و همچنین خاصیت ضد افسردگی نیز دارد. این آرامبخش ملایم سیستم عصبی و عضلات را آرام می کند.
در چندین مطالعهای که روی بابونه انجام شد در سال 2011 گروهی از افرادی که از بی خوابی رنج میبردند مورد بررسی قرار گرفتند. این افراد به دو دسته تقسیم شدند، برای 4 هفته روزی دوبار گروهی دارونما و گروه دیگر قبل خواب دمنوش بابونه میخوردند. با اینکه چای بابونه مستقیما اثری روی ساعت خواب، کیفیت و مدت خواب نداشت ولی این افراد صبح روز بعد سرحالتر بودند و بهتر به کارهایشان میرسیدند. در مطالعه دیگری که در سال 2005 روی موش ها انجام شد، عصاره بابونه کمک کرد که آنها زودتر خوابشان ببرد.
سنبل الطیب
سنبل الطیب یکی از گیاهانی است که در درمان بی خوابی میتوان از آن کمک گرفت. این گیاه تاثیر فوق العادهای در درمان بی خوابی میتواند داشته باشد، به شرط آن که از نوع تازه گیاه استفاده شود. برای این منظور باید تکههای ریشه سنبل الطیب را در قوری، به همراه ۲ لیوان آّب جوش بریزید و پس از ۲-۳ دقیقه جوشیدن آن را دم کنید. نوشیدن یک جرعه از این دم نوش خواب عمیقی را برای فرد ایجاد میکند.
اکثر ریشههای سنبل الطیب که در عطاریها به فروش میرسند، تازه نیستند و به همین دلیل تاثیر چندانی در درمان بی خوابی ندارند. برای بهره گیری از خاصیت خواب آور این گیاه، باید آن را به صورت مستقیم و تازه مصرف کرد.
یک قاشق چایخوری ریشه سنبل الطیب خشک شده را در یک فنجان آب داغ بریزید و به مدت 10 دقیقه صبر کنید تا کمی خنک شود و سپس بنوشید. این درمان را هر شب دو ساعت قبل از خواب تکرار کنید. در صورت امکان می توانید این درمان را یکبار دیگر در طول روز نیز امتحان کنید.
گل گاوزبان
گل گاوزبان آرام بخش است و میتواند به درمان بی خوابی به ویژه در افرادی که صفراوی مزاج هستند، کمک کند افرادی که فشار خون آنها بالاست نباید از گل گاوزبان استفاده کنند، چون مصرف این گیاه فشار خون را بالا میبرد.
گل گاوزبان باید حتما با لیمو عمانی مصرف شود، چون گل گاوزبان گرم و مرطوب است و باید با استفاده از لیمو عمانی از خاصیت گرم بودن آن کم کرد. ۱۵ گرم از این گیاه را به همراه یک لیمو عمانی سوراخ شده باید در یک قوری استیل به همراه آب ریخت تا بجوشد و سپس به مدت ۲۰ دقیقه دم بکشد.
اسطوخودوس
دمنوش اسطوخودوس به کاهش استرس و اضطراب کمک می کند و همچنین باعث میشود شبها زودتر به خواب بروید. در پژوهشی در سال 2005 دریافتند که استشمام روغن استخودوس قبل از خواب، طول مدت خواب عمیق را بیشتر میکند و کاری می کند فردای آن روز پرانرژی و بانشاط تر باشید.
اسطوخودوس روی خانمها اثر بیشتری دارد. در مطالعهای که روی مادرانی که تازه بچه دار شده بودند انجام شد به این نتیجه رسیدند که دمنوش اسطوخودوس میتواند افسردگی و خستگی را تا حد زیادی از بین ببرد. این در حالی بود که با قطع دمنوش اسطوخودوس اثرات آن نیز از بین میرفتند.
رازک
رازک علاوه بر اینکه در تهیه آبجو استفاده میشود برای خواب مناسب است. دمنوش رازک استرس را کم میکند و خواص آرامش بخش دارد. کسانی که عادت دارند قبل خواب آبجو بخورند بهتر است دمنوش رازک را جایگزین آن کنند. 2 قاشق چایخوری رازک را در قوری بریزید. سپس یک لیوان آب جوش به آن اضافه نمایید و پس از 5 تا 10 دقیقه آن را صاف نموده و میل بفرمایید. بهتر است دمنوش خواب آور رازک را قبل خواب بنوشید. این میزان مصرف را می توان تا سه بار در روز تکرار کرد.
گل ساعت
این داروی گیاهی برای مدت زمان بسیار طولانی برای کاهش استرس های روانی استفاده می شده است. مردم باستان از این دارو برای خوابیدن و برطرف کردن استرس استفاده میکرده اند. ترکیب شیمیایی این گیاه چیزی کمتر از ماده ای شگفت انگیز نیست. مطالعات علمی نشان می دهد، زمانی که این گیاه با سایر گیاهان ترکیب میشود خواص آرام بخشی بی نظیری خواهد داشت.
همچنین این گیاه غنی از فلاون ها و آلکالوئیدهاست که خواص بازدارنده انتقال دهنده عصبی دارند و نقش مهمی در تنظیم تحریک پذیری و حجم عضلانی ایفا می کنند. این گیاه برای کودکان و افراد سالم خطری ندارد و میتوان آن را به شکل شربت مصرف نمود. بین 30 الی 60 قطره، قبل از خواب و یا هر زمان دیگری که نیاز به استراحت دارید، مناسب است.
روغن بنفشه
روغن بنفشه یکی از آرامبخش های طبیعی است که برای درمان بیخوابی، استرس و افسردگی مفید است. توصیه میشود افراد چند قطره روغن این گیاه را در دستگاه بخور بریزند تا با منتشر شدن عطر این گیاه در فضا از آرامش آن بهره مند شوند.
کلام پایانی
بسیاری از ما گاه و بی گاه در زندگی از بی خوابی رنج میبریم، برای میلیون ها آمریکایی، این کابوس چند شب پشت سر هم تکرار می شود. برآوردها نشان می دهد که بیش از ۷۰ میلیون آمریکایی از بی خوابی رنج می برند. خبر خوب این است که برخی از داروهای گیاهی بسیار موثر هستند و این درمان ها به تعادل بدن و آرامش کمک کرده و به بدن اجازه می دهد بهبود یابد. همانطور که در این مقاله بیان شد از مضرات و عوارض قرص های خواب آور این است اثر طولانی مدت ندارند و موجب وابستگی فرد میگردند. بنابراین در این مقاله سعی نمودیم با بیان فواید دمنوش های خواب آور و انواع دمنوش های خواب آور طبیعی آنها را به عنوان یکجایگزین طبیعی برای داروهای شیمیایی به شما معرفی نماییم. میتوانید با تهیه این دمنوش ها و مصرف آنها، بیخوابی خود را درمان نمایید. امیدواریم که این مقاله از مجله فارماکالا برای شما مفید بوده باشد.
در این بخش از مجله فارماکالا با ما همراه باشید با مطالبی در رابطه با دمنوش های خواب آور