سلنيوم يكي از املاح معدني كمياب و ضروري براي بدن مي باشد. در يك رژيم غذايي مناسب، غلظت سلنيوم در بافت هاي مختلف ثابت مي ماند. بيشترين غلظت آن در كبد و كليه مي باشد. سلنیوم در آب، خاک و بعضی از مواد غذایی یافت می شود و برای تولید آنزیمی به نام سلن پروتئین که خاصیت آنتی اکسیدان دارد نیاز است. این آنزیم به سلول های بدن کمک می نماید تا در برابر اثرات مخرب رادیکال های آزاد مقام باشند. دفع كليوي مهمترين روش حذف سلنيوم از بدن مي باشد. مقدار اندكي از سلنيوم از راه مدفوع دفع مي شود. خواص سلنیوم در تقویت قوای جنسی و کیفیت اسپرم نیز در این مقاله بررسی میگردد.
علائم کمبود سلنیوم
-ناباروری در زنان و مردان
-ضعف عضلانی
-احساس خستگی
-تغییر رنگ ناخن ها و ریزش مو
-تضعیف سیستم ایمنی بدن
-کم کاری تیروئید
مواد غذایی حاوی سلنیوم
بيشتر سلنيوم مورد نياز بدن از رژيم غذايي تأمين مي‌شود. مخمر آبجو و سبوس گندم، كره، ماهي و ماهي، صدف، سير، غلات، تخم آفتابگردان و آجيل منابع خوبي از سلنيوم هستند. همچنين سلنيوم در يونجه، ريشه باباآدم، دانه رازيانه، جينسنگ، برگ تمشك و بومادران يافت مي‌شود. بادام زمینی بیشترین مقدار سلنیوم در مواد غذایی را دارد. میتوان گفت هر دانه بادام زمینی 2 برابر نیاز روزانه بدن شما، سلنیوم وارد بدنتان می نماید.
خواص سلنیوم
تقویت سیستم ایمنی
مکمل های سلنیوم، از بدن در برابر آسیب های اکسیداتیو محافظت می نمایند. همچنین سلنیوم یک نقش کلیدی در عملکرد سیستم ایمنی دارد زیرا تعداد رسپتو رهای اینترلوکین (2-IL) را در سطح سلولهای T افزایش می دهد. سلولهای T پاتو ژنهای مهاجم را از بین می برند.
بهبود تیروئید
سلنیوم به حفظ هورمون های مرتبط با تیروئید کمک می نماید. سلنیوم یک عنصر مهم برای تبدیل هورمون های تیروئید از (T4) به (T3) است. این رویداد طبیعی برای عملکرد بدن بسیار مناسب است.
درمان آکنه
جالب است بدانید سلنیوم به جلوگیری از التهاب آکنه کمک می نماید. تحقیقات نشان داده اند که کمبود سلنیوم ممکن است در شرایطی که پوست ملتهب می شود، مانند آکنه، اگزما و پسوریازیس نقش داشته باشد.
جلوگیری از آب مروارید چشم
سلنیوم می تواند چشم ها را در برابر بیماری آب مروارید محافظت نماید.
بهبود خلق و خو
کمبود سلنیوم می تواند منجر به افسردگی، بی حوصلگی، اضطراب و پرخاشگری گردد.
جلوگیری از پیری زودرس
سلنیوم بعنوان یک آنتی اکسیدان روند پیری را کند می نماید. طبق یک تئوری علت پیری از بین رفتن سلول های سالم توسط رادیکالهای آزاد می باشد و اگر بدن به اندازه کافی آنتی اکسیدان تولید نکند، آسیب ها روی هم انباشته شده و روند پیری سرعت می گیرد.
پیشگیری از سرطان
طبق مطالعات انجام شده مصرف سلنیوم در پیشگیری از سرطان اثرات مثبتی را نشان داده است. مکمل های سلنیوم خطر سرطان ریه را تا ۴۶%، سرطان کولون راتا ۵۸% و سرطان پرو ستات را تا ۶۳% و تمام انواع سرطانها را ۳۷%کاهش می دهد. همچنین میزان مرگ و میر ناشی از سرطان را تا ۵۰% کاهش می دهد. سلنیوم مقاومت بدن را در برابر اثرات سمی فلزات سنگین و مواد آسیب رسان دیگر بالا می‌برد.
بهبود آرتریت
سلنیوم علاوه بر اینکه یک آنتی اکسیدان می باشد، یک عامل ضد التهاب نیز میباشد. بررسی روی بیماران مبتلا به آرتریت روماتیسمی نشان داده است که میزان سلنیوم خون آنها کاهش یافته.
سلامت قلب
یکی از مهم ترین علل رواج بیماری های قلبی شیوه نادرست زندگی کردن است که به دلیل تجمع بیش از اندازه چربی در بدن است. مصرف سلنیوم در رژیم غذایی روزانه می تواند خطر ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش دهد، چرا که این ماده می تواند باعث کاهش اکسیداسیون کلسترول و لخته شدن خون شود.
خواص سلنیوم در تقویت قوای جنسی و کیفیت اسپرم
در بعضی از زوجین نبود اسپرم و تخمک کافی مانع از بارداری می شود در نتیجه دوران ناباروری برای این زن و مردها آغاز می گردد. تقویت و افزایش میزان اسپرم مردان و تخمک در زنان اصلی ترین هدف در انجام راه و روش های درمان است. ماده مغذی که می تواند سبب افزایش قدرت باروری گردد، آنتی اکسیدانی به نام سلنیوم است. سلنیوم قدرت باروری را به خصوص در بین آقایان افزایش می‌دهد. نتایج پژوهش ها نشان می‌دهد که این ماده معدنی وضعیت تولید و حرکت منی دانه‌ها را بهتر می نماید.
کمبود سلنیوم ممکن است به ناباروری در مردان و احتمالا سقط در زنان منجر گردد. سلنیوم، همچنین می تواند از DNA در برابر تخریب محافظت نماید. می توانید روزانه 60 تا 70 گرم از منابع سلنیوم را در برنامه غذایی خود بگنجانید. از منابع خوب سلنیوم می توان به غذاهای دریایی، جوانه گندم، تخم آفتابگردان و تخم مرغ اشاره نمود. در مناطقی که خاک آن از نظر سلنیوم غنی می باشد، آرد گندم کامل، منبع خوبی برای این ماده معدنی به حساب می آیند.
سلنیوم به فعالیت آنتی اکسیدان ها در تشکیل اسپرم رونق بخشیده و تحرک اسپرم را افزایش می دهد. این اتفاق باعث افزایش احتمال باروری تخمک ها شده و همچنین باعث کاهش مشکلات بعد از زایمان برای جنین و مادر می شود. لذا در بسیاری از مراحل قبل از بارداری شاهد نسخه شدن مکمل ها و شربت های سلنیوم توسط پزشکان هستیم.
خطرات مصرف بیش از اندازه سلنیوم
وجود بیش از اندازه سلنیوم در خون (یعنی بالای 100 میکروگرم در دسی لیتر) می‌تواند باعث ابتلا به یک بیماری به نام سلنوز (مسمومیت با سلنیوم) شود.
این بیماری می‌تواند باعث بروز ریزش مو، آسیب روی ناخن‌ها، حالت تهوع، زودرنجی، خستگی و آسیب‌های سطحی به سلولهای عصبی شود.
مصرف بیش از حد سلنیوم می تواند منجر به فشار خون پایین، دیابت، عدم تعادل در خون و افزایش خطر خونریزی گردد.
زنان شیرده و باردار فقط تحت نظر پزشک از این مکمل استفاده نمایند.
کلام پایانی
سلنيوم يكي از املاح معدني كمياب و ضروري براي بدن مي باشد. سلنیوم به فعالیت آنتی اکسیدان ها در تشکیل اسپرم رونق بخشیده و تحرک اسپرم را افزایش می دهد که از خواص سلنیوم در تقویت قوای جنسی و کیفیت اسپرم است. این مکمل همچنین باعث افزایش احتمال باروری تخمک ها شده. برای استفاده از این مکمل لازم است از خطرات مصرف بیش از اندازه سلنیوم آگاهی داشته باشید. جهت تهیه مکمل های حاوی سلنیوم میتوانید به وب سایت فارماکالا مراجعه نمایید.
در این بخش از مجله فارماکالا با ما همراه باشید با مطالبی در رابطه با خواص سلنیوم