سندرم تخمدان پلی کیستیک یا تنبلی تخمدان یک اختلال هورمونی شایع در زنان است که در سن باروری بسیار شایع میباشد. زنانی که دچار این عارضه میشوند، ممکن است قاعدگی های طولانی مدت یا نامنظم داشته و یا هورمون مردانه در آنها بالا باشد. اگر این سندرم درمان نشود، با برهم زدن تعادل هورمونی میتواند تمام بدن را تحت تأثیر خود قرار دهد.
به عنوان نمونه درمان نشدن این سندرم منجر به افزایش خطر ابتلا به چندین بیماری از جمله دیابت، بیماری قلبی و ناباروری خواهد شد. آشنایی با علائم این عارضه به درمان به موقع آن کمک می نماید. در این مقاله دلایل ابتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک و عوارض عدم درمان به موقع آن بیان میگردد. راه های درمان تخمدان پلی کیستیک شامل دو بخش درمان های خانگی و گیاهی و درمان های شیمیایی میباشد که در ادامه به بیان هر کدام از آنها پرداخته میشود.
سندرم تخمدان پلی کیستیک
سندرم تخمدان پلی کیستیک، اختلال هورمونی نسبتا رایجی است که موجب علائم متفاوتی در زنان در سنین باروری می شود. رایج ترین مشکل خانم های دچار این سندرم، نامنظمی چرخه قاعدگی و وجود هورمون های مردانه بیش از حد (آندروژن) میباشد. این بیماری یکی از عوامل اصلی ناباروری در زنان است و مسئول علائمی است که میتواند از نظر جسمی و جنسی بر بدن تأثیر بگذارد. با وجود نام آن، بسیاری از افراد در تخمدان‌های خود کیست ندارند.
علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک
علائم و نشانه هایی که سندرم تخمدان پلی کیستیک همراه خود دارد، اغلب در نزدیکی اولین قاعدگی دوران بلوغ بروز میکند. اما گاهی اوقات تنبلی تخمدان در واکنش به اضافه وزن قابل توجه، پس از چندین سال اتفاق می افتد. علائم و نشانه های تنبلی تخمدان متفاوت است.
نامنظم بودن دوران قاعدگی
چرخه های قاعدگی که طولانی یا نامنظم هستند یا دفعاتشان کم است، شایعترین علائم تنبلی تخمدان میباشند. مثلا ممکن است فرد در طول سال کمتر از 9 سیکل قاعدگی داشته باشد و یا بیش از 35 روز بین دوره های قاعدگی اش فاصله بیفتد. این افراد به احتمال زیاد، قاعدگی دردناکی را نیز تجربه می نمایند.
بزرگ شدن تخمدانها
تخمدانها ممکن است بزرگ شده و حاوی فولیکول هایی باشند که تخمکها را احاطه میکنند؛ در نتیجه ممکن است تخمدانها نتوانند بصورت منظم کار کنند.
افزایش وزن
افزایش وزن و مقاومت به انسولین جز علائم رایج سندرم تخمدان پلی کیستیک میباشند. تحقیقات نشان داده است که نیمی از زنان مبتلا به تنبلی تخمدان، چاق هستند. مقاومت به انسولین همراه با میزان زیاد انسولین خون در اکثر زنان مبتلا به تنبلی تخمدان صرف نظر از چاقی یا عدم چاقی آنها، رخ می دهد. زنان مبتلا به این سندرم، بیشتر در خطر ابتلا به دیابت نوع دو میباشند.
آندورژن بیش از حد
بالا بودن مقدار هورمون مردانه نیز میتواند منجر به بروز علائم فیزیکی مانند رویش بیش از حد موی بدن، صورت، گاها آکنه شدید و طاسی با الگوی مردانه شود.
مشکلات خواب
زنان مبتلا به بیماری سندرم تخمدان پلی کیستیک، اغلب مشکلاتی در رابطه با بی خوابی یا کم خوابی دارند. عوامل بسیاری وجود دارند که می توانند بر خوابیدن تاثیر بگذارند، اما سندرم تخمدان پلی کیستیک با اختلال خوابی به نام آپنه خواب یا وقفه تنفسی در خواب مرتبط است. در این عارضه تنفس در زمان های کوتاهی در طی خواب قطع می شود.
ناباروری
نامنظمی های قاعدگی یا پریود در سندرم تخمدان پلی کیستیک همراه با عدم تخمک گذاری همراه میباشد، بنابراین زنان مبتلا به این عارضه ممکن است دچار ناباروری شوند. میل به بارداری عاملی است که زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک را به مراجعه به پزشک وا می دارد.
عوارض سندرم تخمدان پلی کیستیک
اگر این بیماری درمان نشود، زمینه برای بروز بیماریهای دیگری از جمله نازایی، سقط جنین، خونریزی غیرطبیعی رحم، ابتلا به کبد چرب، نوسانات شدید خلقی و بیماری افسردگی و سرطان مخاط رحم آماده میشود.
درمان های گیاهی و خانگی سندرم تخمدان پلی کیستیک
دارچین
دارچین، کنترل کننده خوبی برای علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک می باشد. می توانید دارچین را به صورت مکمل مصرف نمایید و یا این که یک قاشق چایخوری دارچین را در یک فنجان آب داغ بریزید و بنوشید. دارچین، در کنار مواد غذایی، مثل غلات، بلغور جو دو سر، ماست، پنیر یا ساندویچ کره بادام زمینی، بسیار مناسب است و کار پاکسازی را به خوبی انجام میدهد.
شیرین بیان
تحقیقات در چین نشان داده است که شیرین بیان می تواند در درمان سندرم تخمدان پلی کیستیک و بهبود نظم قاعدگی و باروری مؤثر باشد. این گیاه همچنین از کبد و بافت های غشایی در معده و مسیرهای تنفسی حفاظت می نماید. شیرین بیان داروی خوبی برای باز یافتن سلامتی و بهبود بعد از بیماری است.
سرکه سیب
دو قاشق چای خوری سرکه سیب را با یک لیوان آب مخلوط نموده و هر روز صبح و قبل از غذا آن را میل نمایید. این روند را به مدت چند هفته ادامه دهید و یا تا زمانی که شاهد بهبود باشید. شما می توانید به تدریج مقدار مصرف سرکه سیب را تا دو قاشق سوپ خوری در هر لیوان، دو یا سه بار در روز افزایش دهید. اگر طعم آن بیش از حد برای شما قوی است، میتوانید سرکه سیب را با آب پرتقال و یا هر نوع آب میوه دیگری مخلوط نمایید.
پروتئین
مصرف زیاد پروتئین، می تواند علائم سندرم پلی کیستیک را از بین ببرد. شما میتوانید برای تامین پروتئین مورد نیاز خودف روزانه گوشت، مرغ، تخم مرغ و حبوبات مصرف نمایید. همچنین میتوانید دانه ها را در رژیم غذایی خود جای دهید.
منیزیم
منیزیم، می تواند علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک را کنترل نماید. شما میتوانید به صورت روزانه از غذاهایی استفاده کنید که غنی از منیزیم هستند. با اضافه کردن یک فنجان نمک سولفات در وان حمام خود، منیزیم را از طریق پوست جذب نمایید. همچنین می توانید از مکمل منیزیم جهت تامین منیزیم مورد نیاز بدن استفاده نمایید.
اسیدهای چرب امگا3
این چربی ها، می توانند علائم پلی کیستیک را تنظیم نمایند. غذاهایی که غنی از امگا 3 میباشند را به رژیم غذایی روزانه خود اضافه نمایید.
ورزش منظم
از تاثیرات تمرین‌های ورزشی منظم بر این بیماری نباید غافل شد. ورزش منظم باعث پایین آمدن سطوح انسولین میشود و قند خون را پایین نگه می‌دارد. برای داشتن برنامه ورزشی مناسب نیازی نیست حتما باشگاه بروید. هرچه بیشتر از تمرینات و ورزشی که انتخاب کرده‌اید لذت ببرید، تاثیر آن نیز بیشتر خواهد بود.
درمان های شیمیایی سندرم تخمدان پلی کیستیک
برای درمان این بیماری معمولا قرصهای مختلفی تجویز می شوند که به کنترل عادت ماهیانه و تنظیم ترشح غیر عادی هورمونها کمک می نمایند. شایع ترین قرصهایی که برای درمان سندرم تخمدان پلی کیستیک مورد استفاده قرار می گیرند قرصهای ضد بارداری هستند. قرص های اسپیرونولاکتون، پروژستین و مت فورد از قرصهایی هستند که برای درمان این بیماری مورد استفاده قرار می گیرند. بیماران مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک معمولا اضافه وزن دارند.
کاهش وزن یکی از روشهای موثر دیگر برای کنترل این بیماری است. افراد مبتلا به این بیماری می توانند مانند افراد عادی به زندگی خود ادامه دهند و خطر خاصی زندگی آنها را تهدید نمی نماید، اما این افراد باید دائما با پزشک در تماس باشند تا سطوح هورمونی آنها سنجیده شود.
متفورمین
متفورمین یک داروی حساس‌کنندۀ سلول‌ها به انسولین است؛ همچنین به تخمک گذاری نیز کمک میکند. گاهی پزشک به شما توصیه میکند که این دارو را به تنهایی یا در ترکیب با کلومیفن یا لتروزول مصرف نمایید.
اسپیرونولاکتون
این دارو تاثیر اندروژن بر پوست را مهار می نماید. اسپیرونولاکتون میتواند منجر به نقص مادرزادی شود بنابراین در دورانی که این دارو را مصرف میکنید باید از بارداری حتما جلوگیری نمایید. در صورتی که باردار هستید یا قصد بارداری دارید این دارو اصلا تجویز نمیشود.
قرص های ضد بارداری
قرصهای ضدبارداری حاوی استروژن و پروژسترون میباشند و میتواند عدم تعادل هورمونی را کنترل نمایند. این قرص‌ها، چرخه‌های عادت ماهانه را تنظیم میکند و مشکلات پوستی را کاهش میدهد. همچنین رشد غیرطبیعی مو را، تا زمان مصرف دارو محدود می نمایند.
عمل جراحی
اگر بدن شما به این درمان‌ها پاسخ ندهد یا اگر نخواهید از آنها استفاده نمایید، گزینۀ دیگر یک روش جراحی به نام حفاری تخمدان است. در این روش، جراح از طریق برش‌های کوچکی در شکم، حفره‌های کوچکی در تخمدان شما ایجاد میکند. این کار میتواند سطح هورمون‌های مردانه را کاهش دهد و ممکن است به تخمک‌گذاری نیز کمک نماید. برخلاف داروهای خوراکی و تزریقی، اثرات حفاری تخمدان موقت است، اما حدود نیمی از زنان در عرض یک سال پس از عمل جراحی باردار میشوند.
کلام پایانی
استفاده از دارچین، سرکه سیب و شیرین بیان از جمله درمان های گیاهی و خانگی سندرم تخمدان پلی کیستیک میباشند. همچنین استفاده از قرص های ضد بارداری و عمل جراحی از جمله درمان های شیمیایی سندرم تخمدان پلی کیستیک هستند. لازم به ذکر است که درمان هایی که برای بهبود تنبلی تخمدان در این مقاله گفته شد، نباید بدون مشورت پزشک انجام بگیرد.
نامنظم بودن دوران قاعدگی، افزایش وزن و اختلالات خواب از علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک میباشد. با مشاهده این علائم بهتر است با پزشک خود در این زمینه مشورت نموده و اگر نیاز به درمان های بالینی مانند جراحی و … نداشتید از راه های ذکر شده در این مقاله استفاده نمایید. همچنین میتوانید با مراجعه به سایت فارما کالا، مکمل های منیزیم، دارچین و امگا را که جهت درمان تنبلی تخمدان در این مقاله بیان شد تهیه نمایید.