عشقه یا عشبه با نام علمی Hedera helix، گیاهی از خانواده پیچک است. از پیچ های همیشه سبز است که سه گونه آن در جنگل های شمال ایران وجود دارد. این گیاه علاوه بر زیبایی بی نظیرش، خواص درمانی بسیاری دارد. از این گیاه بیشتر در درمان بیماری های تنفسی به عنوان خلط آور و ضد اسپاسم، استفاده می شود و در دردهای رماتیسمی، عصبی و بیماری های پوستی، مصرف سنتی دارد. چین و چروک موجود در گردنه ریشه گویای میزان سن این گیاه است. این مسأله از اهمیت زیادی برخوردار است چرا که سن عشقه تا به چهار پنج سال نرسیده باشد، آماده بهره برداری نخواهد بود. در این مقاله خواص درمانی گیاه عشقه و تاثیر آن در رفع سرفه های مزمن نیز بیان گردیده است. در ادامه مکمل های حاوی گیاه عشقه معرفی میگردد.
گیاه عشقه یا پیچک
عشقه بومی غرب، جنوب و مركز اروپا و نواحی مدیترانه است و به نقاط دیگر جهان برده شده است. بیشترین بهره برداری از آن، در كشورهای شرق اروپا انجام می شود. امروزه عشقه را به صورت رایج در پارك ها، منازل و باغ های ایران می كارند و در جنگل های شمال ایران از آستارا تا رامیان گرگان انتشار دارد. تزریق عشقه از طریق خوابانیدن شاخه های گیاه و یا از طریق قلمه است که در مورد گونه های مختلف انتخاب می شود.
رشد گیاه عشقه اوایل بسیار کند هست و در عین حال انواع ابلق آن نسبت به سبز رشد کمتری دارد. اوایل تا اواسط پاییز زمان گلدهی پاپیتال میباشد. گلهای آن به صورت نامشخص به رنگ سبز مایل به زرد و نیمه کروی با بویی مشابه بوی عسل میباشند.
از نظر ترکیبات شیمیایی در هر کیلوگرم برگ گیاه در حدود 0/225 میلی گرم اکسید ارسنیک وجود دارد. در برگ های آن در حدود 10 درصد ساپونین و آلفا–هدرین وجود دارد. از عصاره میوه های ریز سیاه آن گلوکوزید هلیکسین گرفته می شود. همچنین این گیاه حاوی تركیبات شیمیایی نظیر فلاونوئیدها و اسانس نیز می باشد.
خواص درمانی گیاه عشقه
درمان آرتروز، نقرس و یا روماتیسم
از چای عشقه برای درمان آرتروز استفاده می گردد و یا برگ های آن به طور مستقیم به جایی که دچار التهاب شده مالیده میشود. همچنین می توان برای تسکین درد روماتیسم از خواص درمانی گل و برگ کلپوره و یا گیاه قدومه استفاده نمود.
خواص ضد باکتریایی
این گیاه دارای خاصیت ضدباکتری است و بصورت خوراکی مصرف می شود.
بهبود سرعت التیام زخم ها
علاوه بر این گیاه می توان از خواص درمانی گیاه پیچک صحرایی استفاده نمود.
درمان برونشیت مزمن
گیاه عشقه یا پاپیتال در درمان برونشیت های مزمن بسیار موثر است. همچنین می توان از گیاه کلیر نیز استفاده نمود. اندام مصرفی این گیاه برگ آن می باشد. در چین از ساقه های نازک و سبز آن نیز جوشانده ای درست می کنند که در آن یکی دو گیاه دیگر وارد می نمایند و برای رفع سردرد و سرفه می نوشند. عصاره برگ خشک عشقه بهترین داروی ضد سرفه و گلودرد است.
سایر خواص
از بین بردن احتقان
پاکسازی سموم از بدن
جلوگیری از انواع التهابات
آرامش بخشیدن به معده
افزایش اکسیژن بدن
بهبودی پوست
بهبود عملکرد کیسه صفرا
کاهش فشار در سیستم های حیاتی بدن
التیام زخم های سوختگی روی پوست
کاهش ناراحتی و سوزش پسوریازیس، اگزما و آکنه
تقویت دستگاه تنفسی
تقویت سیستم ایمنی بدن
جلوگیری از سرطان
از بین بردن پوست های مرده کف پا
درمان ریزش مو، تاسی و کچلی
قاعده آور
افزایش قدرت جسمانی
ایجاد شادابی و نشاط در افراد مسن
فعال نمودن مغز
درمان سرماخوردگی
افزایش تمرکز
تصفیه کننده خون
خلط آور
پایین آوردن فشار خون
درمان سیاه سرفه
مکمل های حاوی گیاه عشقه برای رفع سرفه
شربت سرفه پروسپان انگلهارد
شربت پروسپان انگلهارد از نوع خاصی از عصاره برگ خشک پیچک بدست آمده که اثرات خلط آور، برطرف کننده اسپاسم و تسکین دهنده سرفه را دارا می باشد. این شربت سرفه های تکان دهنده را به راحتی تسکین داده و علائم برونشیت مثل افزایش موکوس غلیظ، تنگی نفس و تحریک گلو، سرفه های دردناک را کاهش می دهد. شربت سرفه پروسپان بدون الکل، بدون قند و فاقد مواد نگهدارنده است. این محصول دارای طعم مطبوع گیلاس بوده و برای کودکان نیز مناسب می باشد.
شربت آیورا می اهورا دارو
شربت ضد سرفه آیورا می اهورا دارو به بهبود سرفه ناشی از بیماری‌های برونشیتی و التهاب حاد و مزمن مجاری تنفسی کمک می‌کند. این محصول حاوی عصاره خشک برگ عشقه است و کودکان و بزرگسالان می‌توانند آن را مورد استفاده قرار دهند. همچنین این شربت جهت رفع علائم سرماخوردگی مورد نیاز است و خلط آور نیز محسوب می شود.
شربت آی ویلین لاگاپ
شربت ضد سرفه آی ویلین با طعم عسل لاگاپ حاوی عصاره برگ خشک شده پیچک هیدراهلیکس بوده و التهاب حاد مجاری تنفسی ناشی از سرفه را برطرف می‌کند. این محصول درمانی برای بیماری برونشیت مزمن هم به شمار می‌آید. همچنین این شربت برای رفع علائم سرماخوردگی مورد نیاز است و خلط آور نیز محسوب می شود. این محصول دارای مطبوع عسل بوده و برای کودکان و بزرگسالان قابل مصرف است.
نکات قابل توجه در مصرف گیاه عشقه
افراد مبتلا به فشار خون بالا از این گیاه استفاده نکنند.
افراد مبتلا به بیماری قلبی، دیابت و فشار خون پایین نیز باید در مصرف عشقه احتیاط نمایند.
مصرف آن در دوران باراداری توصیه نمی گردد.
درصورت داشتن هرگونه بیماری خاص قبل از مصرف با پزشک خود مشورت نمایید.
به علت داشتن ماده سمی در ریشه و برگ این گیاه در زمان استعمال موضعی دقت لازم داشته باشید.
عشقه می تواند اثرات کافئین یا سایر محرک ها افزایش دهد، سبب شود که احساس نگرانی یا عصبیت نمایید یا اینکه ضربان قلب و فشارخون شما افزایش یابد. ممکن است در اثر مصرف آن بیشتر عرق کنید، با مشکلات خواب مواجه شوید یا اینکه ضربان شما نامنظم گردد.
عشقه می تواند اثرات سولفات فنلزین (ناردیل) یا سایر داروهای ضد روانی یا داروهای فشارخون یا دیابت را افزایش دهد. این داروی گیاهی با استرویید تداخل پیدا می نماید.
به واسطه وجود ترکیبات سمی در این گیاهان، نباید از گونه های دیگر یا اندام های دیگر این گیاهان استفاده دارویی کرد. به غیر از برگ آن سایر اندام های آن سمی بوده و میوه های آن نیز مسهل می باشد، بنابراین در مصرف خودسرانه و بی رویه آن اجتناب نمایید.
فراورده استاندارد عشقه دارای مقادیر مشخصی ماده موثره می باشد. مقدار مصرف روزانه آن بطور میانگین نیم تا دو گرم از برگ یا ساقه یا ریشه خشک شده می باشد.
برای مصرف مداوم می بایست بعد از یک ماه مصرف، دو ماه مصرف نگردد و سپس مجددا به مدت1 ماه استفاده گردد.
گیاه عشقه یک گیاه دارویی است که مصرف آن برای کودکان و بزرگسالان ایمن و بی خطر می باشد. از هر 10 هزار نفر ممکن است یک نفر به این گیاه آلرژی و حساسیت داشته باشد. اثرات جانبی این گیاه می تواند شامل تنگی نفس، تورم، قرمز شدن پوست و خارش باشد.
کلام پایانی
گیاه عشقه گیاهی است که علاوه بر زیبایی بی نظیرش، خواص درمانی بسیاری دارد. افزایش قدرت جسمانی، فعال نمودن مغز، درمان سرماخوردگی، خلط آور، درمان سیاه سرفه و پایین آوردن فشار خون از خواص درمانی گیاه عشقه میباشد. همچنین رفع سرفه های مزمن از دیگر خواص این گیاه است. جهت مصرف دوز مناسب از این گیاه میتوانید از مکمل های حاوی آن استفاده نمایید. شربت آی ویلین لاگاپ، شربت سرفه پروسپان انگلهارد و شربت آیورا می اهورا دارو از جمله این مکمل ها هستند. جهت تهیه این مکمل ها میتوانید به وب سایت فارماکالا مراجعه نمایید.
در این بخش از مجله فارماکالا با ما همراه باشید با مطالبی در رابطه با خواص گیاه عشقه