علائم خشکی واژن و راه های درمان خشکی واژن

واژن یک اندام بسیار مهم و حساس در بانوان میباشد. خشکی واژن یک مشکل شایع در میان بیشتر زنانی است که به مرحله یائسگی رسیده اند یا نزدیک آن هستند. اما با این حال این مشکل ممکن است برای هر زنی، در هر سنی پیش بیاید. کاهش سطح استروژن یا نازک شدن پوشش واژن منجر به عفونت واژن می شود و همین امر به نوبه خود باعث بروز مشکلاتی مثل خشکی واژن می شود؛ این افت سطح استروژن ممکن است به دلیل زایمان، شیر دادن به نوزاد، پرتودرمانی، شیمی درمانی یا جراحی برداشتن تخمدان باشد. در این مقاله به بررسی علل و علائم خشکی واژن و راه های درمان خشکی واژن میپردازیم. راه های تشخیص خشکی واژن و نکاتی برای کاهش خشکی واژن نیز از دیگر مواردی است که در این مقاله بیان میگردد.

خشکی واژن

یکی از مشکلات رایج در میان خانمها که معمولا روابط جنسی را هم تحت تاثیر خود قرار می دهد، خشکی واژن است. یک باور غلط وجود دارد که این مشکل تنها در دوران یائسگی اتفاق می افتد. این تفکر کاملا اشتباه است و امکان دارد در هر زمانی حتی در زنان جوان نیز این مشکل رخ دهد و موجب رابطه جنسی ناراحت کننده و بر هم خوردن تعادل در زندگی جنسی فرد شود.

مرطوب بودن واژن در زمان نزدیکی برای لذت بردن از یک رابطه جنسی، امری ضروری است. رطوبت واژن در واقع یک لایه نازک از یک ماده شفاف است که دیواره واژن را میپوشاند و باعث لغزندگی آن می شود. در هنگام یک رابطه جنسی جریان خون در دستگاه تناسلی افزایش پیدا می کند و این امر باعث افزایش ترشحات و لغزندگی بیشتر واژن می شود.

عامل اصلی در سلامتی این لایه لوبریکانت، هورمون استروژن می باشد که باعث می شود که ضخامت و خاصیت ارتجاعی این لایه حفظ شود. تحلیل رفتن واژن باعث خشکی واژن میشود. در تحلیل رفتن واژن، دیواره واژن نازک و ملتهب می شود که این امر به دلیل کاهش هورمون استروژن است. راه های درمان خشکی واژن در ادامه بیان میگردد.

علائم خشکی واژن

درد حین رابطه‌ی جنسی، سوزش و خارش واژن و ترشحات غیر طبیعی، از علائم خشکی واژن است. از نشانه‌های دیگر خشکی واژن تکرر ادرار یا درد هنگام ادرار است. البته، خشکی واژن ممکن است در بعضی از افراد هیچ علامتی نداشته باشد. خوشبختانه روش‌های درمانی مؤثری برای خشکی واژن وجود دارد. اگر به خشکی واژن مبتلا هستید، برای انتخاب درمان مناسب، بهتر است با پزشک خود مشورت نمایید.

علل خشکی واژن

خشکی واژن علل مختلف فیزیکی و روحی دارد که هر دو منجر به ایجاد و تشدید این مشکل می شوند.

عوامل روحی

ﻋﺪم آراﻣﺶ و آﺳﺎﯾﺶ، ﺣﺎﻻت ﻋﺼﺒﯽ، اﺿﻄﺮاب، ﺑﺮاﻧﮕﯿﺨﺘﮕﯽ ﺑﯿﺶ از ﺣﺪ، اﺳﺘﺮس و .. از علل خشکی واژن ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﯽ رود. همچنین ﺧﺎﻃﺮات ﺑﺪ از رابطه جنسی، ﻣﺜﻞ ﺗﺠﺎوز، اﺿﻄﺮاب زﯾﺎد، ﻣﺸﮑﻼت زﻧﺎﺷﻮﺋﯽ، اﺿﻄﺮاب درﺑﺎره ﻧﺤﻮه رﻓﺘﺎر ﺟﻨﺴﯽ ﺷﺮﯾﮏ ﺟﻨﺴﯽ، اﻓﺴﺮدﮔﯽ و بیماری های مختلف روانشناختی میتوانند باعث بروز این عارضه بشوند.

عوامل فیزیکی

-زایمان و شیردهی

-شیمی درمانی و پرتو درمانی

-اختلالات سیستم ایمنی بدن

-کشیدن سیگار

-خارج کردن تخمدان ها

-داروهای متوقف کننده هورمون استروژن نیز از علل خشکی واژن است.

جدا از این که چه عاملی موجب خشکی واژن شده است این خشکی سبب می شود که رابطه جنسی همراه با درد بوده و واژن دچار سوزش و خارش شود.

کاهش هورمون استروژن

برخی داروهای آلرژی و سرماخوردگی حاوی دکونژستانت هایی (ضد احتقان) هستند که باعث کاهش رطوبت در بسیاری از قسمت های بدن از جمله واژن می شود. شستن واژن با مواد مایع شوینده، باعث به هم خوردن تعادل شیمیایی طبیعی موجود در واژن شده و در نتیجه باعث التهاب و عفونت آن می شود.

راه های تشخیص خشکی واژن

معاینه ناحیه لگن

پزشک ناحیه واژن، دستگاه تناسلی و دهانه رحم را معاینه و بررسی می کند.

تست پاپ اسمیر

پزشک نمونه ای از سلول های دهانه رحم را با وسیله ای مخصوص برمی دارد و زیر میکروسکوپ نگاه می کند. همچنین نمونه ای از ترشحات واژن را برای بررسی عفونت واژن یا خشکی واژن در اثر کاهش استروژن بر می دارد.

آزمایش ادرار

اگر علائم عفونت ادراری را داشته باشید، باید ادرار شما آزمایش شود. آزمایش از جمله راه های تشخیص خشکی واژن است.

راه های درمان خشکی واژن

درمان‌های مختلفی برای خشکی واژن وجود دارد. یک از این درمان‌ها، مصرف روزانه ژل بهداشتی بانوان است که بدون نیاز به نسخه، می‌توانید آنها را از داروخانه تهیه کنید. اما روش‌های درمانی دیگر را باید پزشک شما برایتان تجویز کند. معمولاً تأثیر این راه های درمان خشکی واژن، موقتی است و وقتی مصرف داروها را قطع کنید، علائم بیماری بر می‌گردند. درمان قطعی وقتی است که تخمدان‌ها دوباره استروژن بیشتری را تولید کنند.

مرطوب کننده‌ها و روان کننده‌های (لوبریکانت) واژن

لوبریکانت‌ها از جمله راه های درمان خشکی واژن هستند و برای کاهش اصطکاک و درد ناشی از خشکی در هنگام رابطه جنسی طراحی ‌شده‌اند. برای استفاده از لوبریکانت، قبل از رابطه جنسی، مقدار مناسبی از آن را داخل واژن، روی آلت تناسلی یا انگشتان شریک جنسی خود بریزید. می‌توانید روان کننده‌ها را روی یک یا هر سه قسمت اشاره شده استفاده نمایید.

انواع لوبریکانت ها

لوبریکانت های طبیعی

معمولاً روغن‌ زیتون، روغن نارگیل، روغن آووکادو یا روغن بادام زمینی به راحتی در دسترس هستند و می‌توانید هنگام رابطه‌ی جنسی از آنها به عنوان روان کننده استفاده کنید. نکته‌ مهم این است که، نباید از روغن‌های طبیعی به همراه کاندوم لاتکس یا دیافراگم استفاده کنید. اگر از کاندوم لاتکس یا دیافراگم استفاده می‌کنید، لوبریکانت‌های بر پایه آب یا سیلیکون انتخاب بهتری هستند.

لوبریکانت هایی بر پایه آب

می‌توانید همراه کاندوم لاتکس یا دیافراگم از لوبریکانت‌هایی که با آب یا سیلیکون ساخته‌ شده‌اند، استفاده نمایید. لوبریکانت های بر پایه آب از جمله راه های درمان خشکی واژن هستند.

لوبریکانت هایی بر پایه روغن

تأثیر محصولاتی که به عنوان لوبریکانت‌های واژن فروخته می‌شوند، بسیار بیشتر از لوبریکانت‌هایی مانند وازلین است که به این منظور طراحی نشده‌اند. علاوه بر این، لوبریکانت‌های پایه روغنی ممکن است، سبب پاره شدن کاندوم لاتکس یا دیافراگم ضد بارداری شوند و درنتیجه، احتمال بارداری و ابتلا به بیماری‌های مقاربتی را افزایش دهند.

وازلین، روغن بچه و روغن معدنی از جمله لوبریکانت‌های بر پایه‌ی روغن هستند. بنابراین، بهتر است همراه محصولات بر پایه‌ی روغن به جای کاندوم‌های لاتکس و دیافراگم‌های ضد بارداری از کاندوم‌های پلی اورتان استفاده نمایید.

تغذیه برای درمان خشکی واژن

غذا می تواند در درمان مشکل خشکی واژن و داشتن رابطه جنسی لذت بخش مؤثر باشد. یکی از مهمترین خوراکی ها برای حفظ رطوبت واژن، فایتواستروژن ها (استروژن گیاهی) هستند. فایتواستروژن ها ترکیباتی هستند که اثری شبیه به استروژن در بدن دارند. آن ها را می شود در غذاهای گیاهی مانند آجیل و سویا پیدا کرد. تغذیه مناسب از جمله راه های درمان خشکی واژن میباشد.

از آنجا که واژن محیط اسیدی دارد، کمک به حفظ این محیط می تواند یکی از راه های جلوگیری از خشکی آن باشد. بنابراین یک رژیم غذایی حاوی اسیدهای چرب هم برای این هدف مؤثر است. موادی مثل کدوی خام، دانه کنجد، دانه آفتابگردان و ماهی، بخصوص ماهی قزل آلا و ماهی تن، سرشار از اسید چرب هستند. مکمل های ویتامین آ، ب و بتا کاروتن هم مقدار زیادی اسیدهای چرب امگا 3 دارند.

دسته دیگر، غذاهای حاوی ایزوفلاون هستند که می توانند مشکل کاهش سطح استروژن را تا حدی از بین ببرند. غذاهایی که ایزوفلاون بالایی دارند عبارتند از تخم کتان، سویا، حبوبات، گیلاس، آجیل، سیب و کرفس.

ورزش برای درمان خشکی واژن

ورزش منظم هم میتواند تاثیر بسزایی داشته باشد. بیست دقیقه فعالیت قلب، حداقل سه بار در هفته، نه تنها برای حفظ سلامت قلب و جریان خون (به سمت واژن) مفید است بلکه به تعادل هورمون ها هم کمک می کند. استروژن و تستوسترون، دو هورمونی که با افزایش سن و یائسگی کاهش می یابند، تأثیر مستقیمی بر خشکی واژن و اختلال در رابطه جنسی دارند. ورزش منظم با تحریک غدد فوق کلیوی و تخمدان ها، میتواند به تعادل هورمونی کمک نماید.

نکاتی جهت کاهش خشکی واژن

لباس زیر

معمولاً لباس زیر از مواد مصنوعی ساخته می شود که ممکن است بر اثر چسبیدن به واژن، حساسیت آن را بیشتر کند و نیز جلوی جریان هوا را بگیرد. شما باید لباس زیر پنبه ای بپوشید که باعث می شود هوا به خوبی جریان داشتن باشد و واژن بتواند نفس بکشد. بنابر این استفاده از لباس زیر مناسب از راه های درمان خشکی واژن میباشد.

رابطه جنسی منظم

داشتن رابطه جنسی منظم می تواند به بهبود خشکی واژن کمک کند. وقتی یک زن از نظر جنسی برانگیخته می شود خون بیشتری به بافت های واژینال وارد می شود و این کمک می کند که تولید رطوبت بیشتر شود. پیش نوازش کافی و تحریک شدن قبل از رابطه، خشکی واژن را کمتر کرده و رابطه را لذت بخش تر می کند. همچنین از لوبریکانت های موجود در داروخانه می توانید برای کاهش خشکی واژن و روان سازی آن در هنگام رابطه جنسی استفاده نمایید.

محصولات بهداشتی

بسیاری از محصولاتی که برای بهداشت ناحیه تناسلی تولید می شوند، حاوی عطر و رنگ هستند که می تواند بافت واژن را حساس یا خشک کنند. واژن حاوی مقدار متناسبی از باکتری های خوب است و خود واژن به راحتی خودش را تمیز می کند. نیازی نیست از دوش واژینال یا صابون های معطر برای نواحی حساس واژن استفاده نمایید.

زمان مراجعه به پزشک

به ندرت پیش می آید که واژن خشک یک مساله جدی پزشکی باشد با این حال اگر درد و ناراحتی ناشی از این مشکل بیش از چند روز طول کشید یا در طول مقاربت درد زیادی را متحمل شدید، بهتر است که نزد پزشک بروید. معاینه توسط پزشک از راه های تشخیص خشکی واژن میباشد.

اگر خشکی واژن بدون درمان باقی بماند ممکن است باعث ایجاد ترک خوردگی یا زخم در بافت واژن شود. در صورت خونریزی شدید واژینال، بهتر است فورا به فوریت های پزشکی مراجعه کنید در این موارد گاهی اوقات آزمایشات هورمونی انجام می شود تا تعیین کنند که آیا در معرض یائسگی هستید یا خیر. توصیه می شود که در اسرع وقت این مشکل را درمان نمایید.

کلام پایانی

همانطور که در این مقاله بیان گردید عوامل روحی و فیزیکی از علل خشکی واژن میباشند. اگر علائم خشکی واژن را در خود حس میکنید، میتوانید در وهله اول با استفاده از روش های خانگی مانند، استفاده از انواع لوبریکانت ها به درمان خشکی واژن بپردازید. با توجه به مطالبی که در این مقاله گفته شد، همچنین با تغذیه مناسب، انجام ورزش و رابطه جنسی منظم نیز می توان این علائم را کمرنگ تر نمود. اما در مراحل بعدی این عارضه، بهتر است به پزشک مراجعه کرده و مشورت بگیرید. معاینه ناحیه لگن در این شرایط از جمله راه های تشخیص خشکی واژن است که توسط پزشک متخصص صوزت میگیرد. جهت تهیه انواع لوبریکانت ها، کاندوم ها و سایر محصولات جنسی میتوانید به سایت فارماکالا مراجعه نمایید.

در این بخش از مجله فارماکالا با ما همراه باشید با مطالب روز دنیا در رابطه با راه درمان خشکی واژن