کفیر چیست؟
کفیر، نوشیدنی غیرطبیعی تخمیری حاصل از شیر است که گفته میشود خواص زیادی برای بدن دارد. حتما شما هم آوازه این نوشیدنی را که سرچشمه آن کوه‌های قفقاز است شنیده‌اید. قفقازی‌ها به داشتن عمر طولانی معروفند و به گفته خودشان این موهبت را مدیون نوشیدنی کفیر می‌دانند.
کفیر چیست
اما دوغ‌های موجود در ایران که با نام کفیر به فروش می‌رسد تفاوت چندانی با دوغ‌های معمولی ندارد. علاوه‌براین روش‌های نادرست تهیه این نوشیدنی هم می‌تواند مشکلاتی را به همراه داشته باشد. در ادامه به بررسی خواص و ضرر کفیر می‌پردازیم.
کفیر نوشیدنی تخمیری حاصل از شیر و دانه‌های کفیر است که از قارچ کفیر بدست می‌آید و سرمنشأ آن کوه‌های قفقاز در روسیه می‌باشد. دارای عطر و طعم خوشی بوده و می‌تواند همراه با عسل و سایر میوه‌ها مصرف شود.
همچنین مصرف کفیر بر روی حرکت روده، سهولت در هضم، تقویت ایمنی، کاهش شدت و مدت اسهال، اختلال خواب، افسردگی و اختلالات زیاد فکری می‌تواند مؤثر باشد و به بازسازی فلور میکروبی غشاهای مخاطی سراسر دستگاه گوارش کمک میکند. مهم‌ترین کشوری که این فرآورده را تولید میکند، روسیه است و درواقع بیشترین تولید صنعتی «کفیر» را دارد
ارزش بالای تغذیه‌ای و سلامت‌بخش کفیر، متعدد می‌باشد. این نوشیدنی سرشار از ویتامینهای گروه ب مانند نیاسین ، پیردوكسین و اسید فولیک بوده و تخمیری است که از مجموعه‌ای از باكتری‌های زنده و مفید برای بدن تشكیل شده است بطوریكه دانشمندان راز سودمندی كفیر را برای سیستم ایمنی و گوارش وجود این باكتری‌ها می‌دانند.
به این باكتری‌ها «پروبیوتیک» اطلاق میشود. همچنین مخمرهای موجود در آن قادر به ساخت اسید فولیک بوده كه كوآنزیم یک سری واكنش‌های حیاتی جهت رشد سلولها است.
كمبود اسید فولیک در خانم‌ها به ویژه خانم‌های باردار شایع است. بنابراین این محصول معجزه‌آسا در پیشگیری و درمان بیماریها بسیار مفید است.
کفیر برای اکثر بزرگسالانی که حداکثر ۸ هفته از طریق دهان و دندان مصرف می شود بسیار ایمن است و مضرات مصرف ندارد. کفیر می تواند عوارض جانبی مانند نفخ، حالت تهوع، گرفتگی روده و یبوست ایجاد کند. خصوصاً هنگام شروع استفاده معمولاً این عوارض جانبی با ادامه استفاده برطرف می شوند.
خواص کفیر
این نوشیدنی حاوی پروتئین، کربوهیدرات، چربی، کلسیم، فسفر، منیزیم، و ویتامین B2 و B12 است. همانطور که ذکر شد، کفیر سرشار از باکتریهای پروبیوتیک است که به سلامتی سیستم ایمنی و دستگاه گوارش کمک میکنند. ترکیبات زیست فعال موجود در کفیر از بروز تومورها، بیماریها و عوامل سرطان زا جلوگیری میکنند.
علاوه بر این، بیوتین موجود در این نوشیدنی باعث کمک به جذب ویتامینهای گروه B میشود. درمان یبوست، جلوگیری از پوكی استخوان، درمان اسهال، درمان بیماریهای گوارشی، مؤثر در زیبایی پوست، مقاوم كردن سیستم ایمنی بدن، هضم راحت‌تر شیر و جذب بهتر مواد مغذی موجود در آن، ضد سرطان، ترشح بزاق دهان، تحریک ترشح شیره معده، درمان سندرم خستگی، مقوی برای زنان باردار، شیرده و مسن و درمان آلرژی ها از جمله خواص کفیر اند.
بهبود عملکرد دستگاه گوارش توسط کفیر
مصرف این نوشیدنی باعث بهبود عملکرد دستگاه گوارش و جلوگیری از بروز بیماریهایی همچون سندرم روده تحریک پذیر، بیماری کرون و زخم معده میشود. همچنین، مصرف کفیر بعد از طی دوره درمان با آنتی بیوتیک، باعث بازسازی باکتریهای مفید دستگاه گوارش و کاهش عوارض دارویی، همچون اسهال، میشود.
تقویت سیستم ایمنی با کفیر
ضد التهاب بودن کفیر
التهاب باعث ایجاد آسم و آلرژی میشود. براساس مطالعات صورت گرفته، مصرف کفیر باعث کاهش التهاب سلولهای ریه و مجاری تنفسی، و کاهش تولید مخاط میشود. در واقع، میکروارگانیسم های موجود در این نوشیدنی باعث تقویت سیستم ایمنی و سرکوب واکنشهای آلرژیک میشود. براساس تحقیقاتی که در این زمینه انجام شده است، مصرف کفیر اثر مثبتی بر علائم حساسیت دارد.
سلامت پوست با كفير
هر گاه بخشی از دستگاه گوارش، همچون روده، دچار آسیب شود، باعث آثار منفی بر پوست، و ایجاد آکنه، جوش، اگزما و پسوریازیس میشود. مصرف کفیر باعث بهبود این آسیب ها، تقویت دستگاه ایمنی و بهبود زخمهای سطحی پوست میشود. کربوهیدرات موجود در این نوشیدنی، که کفیران نام دارد، از بافت پیوندی محافظت میکند.
سلامت پوست با کفیر
کاهش علائم عدم تحمل لاکتوز
برخی از افراد توانایی هضم لاکتوز، قند لبنیات، را ندارند، اما ترکیبات فعال موجود در کفیر باعث تبدیل این قند به اسید لاکتیک و در نتیجه کمک به هضم آن و کاهش علائم عدم تحمل لاکتوز میشود.
جلوگیری از بروز عفونت با كفير
همانطور که ذکر شد، کفیر حاوی باکتریهای مفید است، برای مثال لاکتو باسیلوس موجود در آن، با باکتریهای مضر همچون سالمونلا و اشرشیا مبارزه کرده و از بروز عفونت جلوگیری میکند.
کاهش استرس
این نوشیدنی علاوه بر تقویت سیستم ایمنی، باعث کاهش استرس میشود و خاصیت آرام‌بخشی دارد. کفیر ناری حاوی تریپتوفان است و اثری مشابه قرصهای آرامبخش دارد و باعث کاهش طبیعی استرس میشود.
كفير و تقویت سیستم ایمنی
کفیر به دلیل داشتن بیوتین و فولات، باعث تقویت دستگاه ایمنی و محافظت از سلولها میشود. همچنین باکتریهای موجود در این نوشیدنی از رشد باکتریهای مضر جلوگیری کرده و به دلیل خاصیت ضد میکروبی کفیران، پلی ساکارید غیرمحلول موجود در کفیر، باعث از بین بردن قارچ کاندیدا میشود. علاوه بر این، کفیر باعث کاهش کلسترول و فشار خون، و در نتیجه کاهش احتمال بروز بیماریهای قلبی و عروقی میشود.
افزایش استحکام استخوانها
ترکیبات زیست فعال موجود در کفیر باعث افزایش جذب کلسیم و استحکام استخوانها میشوند. علاوه بر این ویتامین k2 موجود در این نوشیدنی نیز باعث افزایش جذب کلسیم و مانع از بروز پوکی استخوان می-شود.
مبارزه با سرطان
ترکیبات موجود در این نوشیدنی مانع از تکثیر سلولهای سرطانی میشوند و از سوی دیگر باعث می-شوند که سلولهای سرطانی موجود در معده، خودشان را نابود کنند. براساس مطالعات صورت گرفته، مصرف کفیر باعث کاهش 56 درصدی سلولهای سرطانی پستان میشود.
مضرات کفیر
در کنار فواید مذکور، توجه به این نکات لازم است که: کفیری که امروزه در بازار به فروش است، به دلیل عدم استفاده از باکتریهای مفید زنده، خواص مذکور را ندارد و ممکن است عوارضی نیز به همراه داشته باشد. بسیاری از دوغ‌های تولیدی با نام کفیر آلوده هستند و دچار گازدارشدن و تورم بسته‌بندی (در دوغ‌هایی که روی بسته‌بندی آنها واژه «بدون گاز» نوشته شده است) میشوند. متاسفانه گاهی افزودنی‌های غیرمجازی برای جلوگیری از گازدارشدن به آنها اضافه میشود که این خود می تواند مضرات کفیر را بیشتر از سود آن کند.
براساس استاندارد ملی ایران در خصوص دوغ‌های گازدار نه دوغ‌های بدون گاز که اکثر دوغ‌های بازار را تشکیل می‌دهد، گاز موجود در دوغ‌ها گاز تخمیری یا تزریقی است و نه طبیعی. گاز تخمیری از تخمیر میکروب‌ها به دست می‌آید و گاز تزریقی با دستگاه تزریق میشود. گفتن اینکه گاز موجود در آنها طبیعی است کاملا اشتباه است.
کفیر چیست؟ چه خواص و ضرری دارد؟
بنابراین بهتر است بدانید گازداربودن نوشیدنی‌هایی که باید بدون گاز باشند، به معنای کیفیت و مزیت آنها نیست بلکه نشان از فساد آنها دارد. البته نوشیدنی‌های کفیر نیز مانند دوغ باید تا زمان مصرف در یخچال نگهداری شوند. همچنین مصرف طولانی مدت کفیر، به دلیل وجود دانه های ریز در آن، ممکن است باعث سایش و خوردگی مینای دندان شود.
کلام پایانی در مورد كفير
کفیر دارای خواصی از جمله تقویت ایمنی، کاهش استرس، جلوگیری از بروز عفونت، کاهش علائم عدم تحمل لاکتوز و سلامت پوست است. با این وجود مضراتی نیز دارد که در این مقاله به آنها پرداخته ایم.