نعنا و انواع آن، خانواده‌ای از گیاهان معطر هستند که به صورت بومی در اروپا و آسیا رشد می‌کنند و هزاران سال است که به دلیل برخورداری از عطر و طعم دلپذیر و خواص شان مورد استفاده قرار میگیرند. نعنا نام بیش از 12 گونه گیاهی مختلف است که دارای مقادیر بالایی آنتی اکسیدان میباشند. از این گیاه و مکمل های حاوی آن برای خوشبو نمودن دهان، آبنبات ها و سایر مواد غذایی استفاده میشود. نعنا نفخ شکم را برطرف نموده و مانع از ابتلا به دل درد بعد از خوردن غذاهای نفاخ می گردد. خاصیت نعنا در رفع نفخ دوران بارداری نیز در ادامه مورد بررسی قرار میگیرد.
عرق نعنا
عرق نعنا بعد از فشار و حرارتی که به گیاه نعنا وارد میشود، با آب مخلوط شده و در طی فرآیند عرق گیری به دست می‌آید. یکی از بهترین و مفیدترن عرقیات گیاهی موجود در طبیعت است و به همین دلیل در مبحث خواص انواع عرقیات گیاهی اگر بگوییم مقام اول را دارد، اغراق نیست. عرق نعنا هم خواص لاغر کننده دارد و هم یک ماده موثر برای مشکلات گوارشی است. دهان را خوشبو می نماید و البته یک عرق گیاهی خون‌ساز و برطرف کننده کم‌خونی، برطرف کننده تپش قلب و ماده‌ای آرام‌بخش است. معمولا عرق نعنا به دلیل داشتن طعم تلخ و تند، به همراه نبات یا عسل مصرف میشود. طبع نعنا گرم و خشک است.
خواص نعنا
رفع مشکلات گوارشی
نفخ کردن یکی از شایع‌ترین مشکلات گوارشی است که برای خیلی از افراد بعد از خوردن غذاهای مختلف ایجاد میشود. از مهمترین خواص عرق نعنا تقویت معده و رفع مشکلات گوارشی مانند نفخ، سوء هاضمه، دل درد و دل پیچه است. عرق نعنا همچنین خاصیت ضد نفخ، ضددرد و ضداسپاسم (گرفتگی) دارد و از آن برای درمان و تسکین دل درد کودکان و نوزادان استفاده میشود. به طور کلی مصرف مقادیر متعادل عرق نعناع بعد از غذا به هضم بهتر غذا کمک شایانی می نماید.
رفع بوی بد دهان
از اسانس عرق نعنا می توان به عنوان دهان شویه استفاده نمود. اسانس نعنا یا قرص های نعنایی موجود در بازار برای خوشبو کردن دهان بسیار مفید است و برای رفع بوی بد دهان کاربرد دارد. به طور کلی این گیاه ضدعفونی کننده است و استفاده از آن به حفظ سلامت دهان و دندان کمک خواهد کرد.
کمک به رفع میگرن
از آنجا که نعنا به عنوان یک تسکین دهنده و شل کننده عضلات عمل می نماید، ممکن است عصاره آن و عرق نعنا انواع خاصی از سردرد‌ها را نیز بهبود دهند. منتول موجود در نعنا باعث افزایش جریان خون و احساس خنکی میشود و احتمالا درد را کاهش می‌دهد.
بهبود گرفتگی سینوس ها
نعنا دارای خواص ضد باکتریایی، ضد ویروسی و ضد التهابی است. به همین خاطر نوشیدن دمنوش یا عرق نعنا می‌تواند با گرفتگی ناشی از عفونت در سینوس‌ها، مبارزه نماید.
آرام بخش
یکی از خواص معجزه آسای نعنا خاصیت آرام بخشی و نشاط آوری آن است. تهیه شربت نعنا که از دم کرده این گیاه و مقداری زعفران و شکر تهیه شده باشد در لحظاتی که دچار ناراحتی و اندوه هستید به افزایش نشاط و برطرف شدن اندوه کمک میکند. در زمان عصبانیت و خشم، آرام بخش و تسکین دهنده است.
حفظ سلامت پوست
نعنا می تواند التهاب پوستی را درمان نماید و سلامت پوست را حفظ کند. می توانید روغن نعنا را به لوسیون بدن اضافه نمایید.
درمان اسهال
علائم شایع اسهال شامل ناراحتی معده، حالت تهوع، اسهال، درد معده و استفراغ است. همچنین می‌تواند با تب، سردرد، لرز، درد بدن، پوست خشک و خشکی دهان همراه باشد. نعنا خاصیت ضد میکروبی و ضد اسپاسم دارد که به تسکین گاز، نفخ، ناراحتی معده، تهوع و گرفتگی معده و روده کمک می نماید.
محرک رحم و قاعده آور
عرق نعنا محرک رحم بوده و مصرف آن قاعده آور میباشد، از این رو در اوایل بارداری بایستی با احتیاط مصرف شود.
خاصیت نعنا در رفع نفخ دوران بارداری
نعنا یک گیاه هیبرید است که حاوی مقادیر زیاد متانول می باشد. این گیاه باعث کارکرد راحت عضلات معده میشود که از خواص نعنا در دوران بارداری است. زنان باردار معمولا دارای سندرم روده تحریک پذیر شده و یا دچار سوء هاضمه هستند. عرق نعنا باعث درمان اختلالات معده میشود. مصرف عرق نعنا در برطرف نمودن بیماری صبحگاهی زنان باردار و کاهش حالت تهوع آنان موثر است. مادران باردار از بوی آن نیز آرامش میگیرند. نعناع حاوی ویتامین A، C و B12 و اسید فولیک است که برای رشد جنین ضروری می باشد. علاوه بر این، سرماخوردگی در دوران بارداری بسیار رایج است و عرق نعنا می تواند علائم سرماخوردگی را کاهش دهد که از خواص نعنا در دوران بارداری میباشد.
نکات قابل توجه در مصرف عرق نعنا در دوران بارداری
بطور ایده ال، هر لیوان ماگ از چای نعنا باید حاوی یک گرم بیشنر نعنا و یا یک قاشق غذاخوری برگ نعنا نباشد. استفاده مجاز تقریبا با 150-160 لیتر آب برای جوشاندن باشد. بهتر است در طول روز بیشتر از 2 تا 3 لیوان استفاده نشود.
نوشیدن چای نعنا در طول فاز حساس بارداری می تواند باعث شل شدن رحم شود. بنابراین خطر سقط جنین را افزایش می دهد.
اگر شما مستعد آلرژی هستید، باید از مصرف نعنا در دوران بارداری خودداری نمایید. نعنا باعث افزایش واکنش های آلرژیک شده و آن را تشدید می نماید. اگر شما مشکل تنفسی مانند آسم دارید از نوشیدن چای نعنا در دوران بارداری پرهیز نمایید.
زیاد مصرف نمودن نعنا بد است حتی اگر در غذا و یا نوشیدنی باشد. مصرف مازاد آن اثرات منفی بر سلامت جنین و بدن شما دارد. نوشیدن زیاد آن در دوران بارداری نیز عوارضی مانند درد ماهیچه ها، گیجی، کاهش ضربان قلب و لرزش ناگهانی را بدنبال خواهد داشت.
عرق نعنا برای درمان کولیت و نفخ نوزاد
اگر نوزاد شما زیاد گریه می کند و نصف شب ها نیز باعث ناراحتی شما می شود ممکن است مشکل نفخ و یا سایر مشکلات مربوط به روده داشته باشد. عرق نعناع خاصیت ضد اسپاسم دارد و می تواند نفخ را درمان نماید. عرق نعنا می‌تواند به درمان دل‌درد، اسهال و گرما زدگی کودکان کمک نماید، اما اگر کودک به مشکلات گوارشی زمینه ای مبتلا است، باید با آب زیاد مصرف شود.
برای استفاده از این خاصیت می توانید دو قاشق چای خوری عرق نعنا را با کمی روغن نارگیل مخلوط نموده و شکم نوزاد را با آن ماساژ دهید. بعد از 15 دقیقه، شکم نوزاد را با آب ولرم بشویید. از این روش می توانید دوبار در روز استفاده نمایید و قبل از استفاده باید مطمئن شوید که کودک به نارگیل و نعنا حساسیت نداشته باشد.
زیاده روی در مصرف نعنا و فراورده های آن نظیر عرق و اسانس نعنا برای کودکان و نوزادان مضر بوده بر سیستم گوارش، حرکات تنفسی و قلب کودک تاثیر منفی می‌گذارد.
مکمل های حاوی نعنا
قطره کارمینت پورسینا
قطره کارمینت پورسینا از عصاره گیاهان نعنا، گشنیز و بادرنجبویه تهیه شده و حاوی هیچگونه ماده شیمیایی نمی باشد. ترکیبات این سه گیاه باعث تقویت اثر یکدیگر شده، به همین خاطر این قطره از خاصیت درمانی قابل توجهی برخوردار است. تسکین دردهای حاصل از نفخ، کمک کننده هضم غذا و اثر ضد درد و اسپاسم از خاصیت های این مکمل است. بزرگسالان 30- 40 قطره و کودکان 15- 20 قطره را در نصف استکان آب ریخته و قبل یا به همراه هر وعده غذا (صبحانه، نهار و شام) میل نمایند.
آبنبات سرد مکیدنی مکس گریپ طعم نعنا
آبنبات سرد Max Grip مکس گریپ با طعم نعنا و اسانس اکالیپتوس دارای اثرات ضد میکروبی، خلط آور و ضد احتقان است. همچنین موجب خوشبو شدن دهان و افزایش قدرت ایمنی بدن می شود. این آبنبات حاوی ویتامین ث و مناسب برای بزرگسالان و کودکان بزرگتر از 5 سال است. این محصول ضد نفخ، ضدعفونی کننده قوی گلو و خنک کننده مجاری تنفسی میباشد.
کپسول نرم کپسول نرم سوپرمینت باریج اسانس 30 عددیسوپرمینت باریج اسانس
کپسول نرم سوپرمینت 20 میلی گرم باریج اسانس برای درمان مشکلات سیستم گوارشی از جمله نفح معده، سوء هاضمه و زخم معده موثر بوده و همچنین موجب مهار درد التهاب، انقباضات عضلات صاف ایزوله (آنتی اسپاسمودیک) و تقویت معده می گردد. همچنین مصرف این دارو به سبب وجود عصاره نعنا موجب کنترل تهوع و نفخ حاملگی و تقویت حافظه می گردد. هر 8 ساعت 1 عدد کپسول میل شود.
عوارض احتمالی مصرف عرق نعنا
گیاه نعنا به دلیل کاهش هورمون های جنسی برای آقایان مناسب نیست.
مصرف روزانه بیش از نصف لیوان عرق نعنا ممکن است باعث رفلاکس معده شود.
کسانی که مبتلا به زخم معده هستند باید در مصرف نعنا و عرق نعنا احتیاط نمایند. به دلیل اینکه زخم معده در محیط اسیدی اتفاق می‌افتد و افزایش ترشح اسید باعث باز ماندن دهانه معده میشود.
مصرف زیاد عرق نعناع باعث ایجاد یبوست میشود.
زیاده روی در مصرف عرق نعنا و مصرف آن به طور مداوم و طولانی مدت ممکن است سبب بالا رفتن فشار خون و برخی ناراحتی های گوارشی شود.
کلام پایانی
نعنا و مکمل های حاوی آن موجب خوشبو نمودن دهان، رفع نفخ شکم و درمان دل درد بعد از خوردن غذاهای نفاخ می گردد. رفع نفخ در دوران بارداری از خاصیت های نعنا میباشد. از دیگر خواص نعنا میتوان به رفع بوی بد دهان، درمان اسهال و بهبود گرفتگی سینوس ها اشاره نمود. برای مصرف دوز مناسب از این گیاه میتوان از مکمل های آن استفاده نمود. جهت تهیه مکمل های حاوی نعنا میتوانید به وب سایت فارماکالا مراجعه نمایید.
در این بخش از مجله فارماکالا با ما همراه باشید با مطالبی در رابطه با خواص نعنا