ماینوکسیدیل در ابتدا نام قرصی بود که با گشاد کردن رگ های محیطی بدن برای درمان فشار خون بالا مورد استفاده قرار میگرفت. به هر حال، یکی از عوارض جانبی مصرف این دارو رشد ناخواسته مو بود. این عارضه جانبی محققان را تشویق نمود تا محلول موضعی ماینوکسیدیل را برای درمان ریزش مو تولید نمایند. نتایج تحقیقات نشان دهنده اثربخشی این دارو در درمان ریزش مو و رویش مجدد مو و ابرو است. زیرا در راستای گشاد کردن رگ ها و و افزایش یافتن گردش خون، جریان خون در فولیکول موها نیز اثر گذاشته و موجب تحریک فولیکول ها و در نهایت رشد موها خواهد شد. دائمی بودن تاثیر تاثیر انواع ماینوکسیدیل در رویش مو و ابرو در ادامه بررسی میگردد.
چگونگی عملکرد ماینوکسیدیل
ماینوکسیدیل دوره فاز رشد فعال مو را افزایش داده و باعث ضخیم شدن موهای نازک (موهای مینیاتوری) می‌شود. در واقع ماینوکسیدیل باعث تقویت موهای کرکی سر می‌شود و به تدریج موها را بلندتر و ضخیم تر می نماید. مکانیسم دقیق اثربخشی ماینوکسیدیل معلوم نیست ولی تقویت موی سر اغلب با مصرف طولانی مدت ماینوکسیدیل اتفاق می افتد.
یکی از معایبی که محلول ماینوکسیدیل بعنوان درمان قطعی و %100 طاسی سر تلقی نگردیده است، دائمی نبودن آن میباشد. با قطع کردن استفاده از این محلول، ریزش مو مانند گذشته شروع می شود. برای نتیجه دائمی، می بایست بدون قطع کردن همیشه از این محلول استفاده شود. داروی ماینوکسیدیل دارای 2 مدل مختلف یعنی 2% و 5% است که عموما نوع اول برای بانوان و مناطقی از بدن مانند ریش و سبیل برای آقایان استفاده می شود و نوع دوم آن هم برای موی آقایان است.
ماینوکسیدیل برای بانوان
بعضی از زنان نیز دچار ریزش مو به صورت ژنتیکی هستند که به تدریج شروع شده و کم کم افزایش می یابد. این نوع ریزش مو در بانوان، عموما در سنین یائسگی افزایش می یابد. اصولا مدت زمان رویش مو 3 سال بوده و پس از 3 سال می ریزد و سپس دوباره شروع به رشد می کند. در زنانی که دچار طاسی زنتیکی هستند تعداد موهایشان به مرور زمان کاهش می یابد. استفاده از محلول ماینوکسیدیل برای زنان در فرق سر آنها باعث جلوگیری از ریزش بیشتر مو های آن ها می شود.
کاشت مو و ماینوکسیدیل
پس از کاشت مو هنگامی که شاهد روییدن مو های جدید شدیم، اولین تار ها ممکن است به علت نازکی و نرمی به سختی قابل دیدن باشند. برای تعدادی از بیماران این شرایط عاملی است برای اثر بخش بودن درمان، اما برای سایر افراد ممکن است رویش جدید با ضخامت و رنگی مانند سایر مو های قدیمی باشد. ماینوکسیدیل مدت زمان رشد فعال مو را زیاد می کند و موهای نازک را ضخیم ترخواهد نمود.
تاثیر ماینوکسیدیل در رویش مو و ابرو
این دارو میتواند دارای اثربخشی مناسب برای رفع ریزش موی منطقه‌ای ریش و سبیل باشد. ماینوکسیدیل برای نواحی که پیاز مو در آنجا فعال باشد تاثیر گذار خواهد بود. برای آقایان در رویش مجدد ریش بسیار موثر است که بهتر است میزان 2% آن مورد استفاده قرار گیرد. باید توجه داشت در صورتی که در ناحیه ای پیاز مو به صورت کامل از بین رفته باشد دارو تاثیر گذار نخواهد بود.
ماینوکسیدیل اساساً برای رشد ابرو به کار نمی‌رود اما اثبات شده است اگر هنوز ابروها فولیکول زنده داشته باشند، میتواند بر کیفیت و کمیت آن تاثیرگذار باشد. بنابراین، به احتمال زیاد ماینوکسیدیل برای کسانی که بیش از اندازه ابروهای شان را اصلاح کرده‌اند تاثیرگذار نیست، چون فولیکول فعالی ندارند. در حال حاضر FDA استفاده ماینوکسیدیل برای رشد ابرو را تایید نکرده است.
تفاوت محلول و فوم ماینوکسیدیل
فوم این محصول برای افرادی که بیماری طاسی دارند و یا این که مو های خود را از ته تراشیده اند مناسب می باشد. استفاده از محلول ماینوکسیدیل برای چنین افرادی به علت این که مایع از سر آن ها سر می خورد و وارد پیشانی می شود مناسب نیست.
کسانی که موهای بلند و معمولی دارند استفاده از فوم بدلیل وجود مو و نرسیدن فوم به کف سر برای جذب آن، مناسب نمی باشد. به همین جهت محلول این دارو برای آن ها مناسب است.
همچنین فوم های ماینوکسیدل برای افرادی که به محلول آن حساسیت دارند مناسب تر است و معمولا افراد با استفاده از این فوم ها خارش کمتری احساس می نمایند.
انواع ماینوکسیدیل
فوم ماینوکسیدیل 5% پاورهر دلتا دارو
فوم ماینوکسیدیل 5 درصد پاورهر مخصوص آقایان است و در جلوگیری از ریزش موی سر آقایان و کمک به رویش مجدد آن ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این محصول به صورت کف روی پوست سر اعمال می شود و بدون ایجاد چسبندگی به سرعت جذب پوست سر می گردد. از مزایای استفاده از این محصول می‌توان به کار بردن فوم به جای محلول در فرم محصول است. مزیت فوم یا کف بودن این محصول جذب سریع به پوست سر بدون ایجاد چسبندگی تارهای مو است. علاوه بر این فرمولاسیون آن به شکلی است که هنگام تماس با پوست سر به سرعت جذب می‌شود و بر روی صورت یا گردن چکیده نمی‌شود.
فوم ماینوکسیدیل 2% پاورهر دلتا دارو
فوم ماینوکسیدیل 2% پاورهر دلتا دارو حاوی ماینوکسیدیل، یکی از موثرترین ترکیبات موثر در درمان ریزش مو و کمک به رویش مجدد آن است. فرم این محصول به صورت فوم است و بدون ایجاد چسبندگی به سرعت جذب پوست سر می گردد. این محصول علاوه بر قطع ریزش مو به رویش مجدد مو نیز کمک میکند. هرچند ماینوکسیدیل 2 درصد پاورهر هم برای بانوان و هم برای آقایان قابل استفاده است اما برای آقایانی که دچار ریزش موی شدید هستند، توصیه می شود، از ماینوکسیدیل 5 درصد پاورهر استفاده نمایند.
محلول محرک رشد مو ماینوکسیدیل 2% مینا
محلول محرک رشد مو ماینوکسیدیل 2% مینا حاوی مواد مغذی و ویتامین های مورد نیاز پیاز مو و تغذیه فولیکول و افزایش شدت جریان خون جهت جلوگیری از ریزش مو است. این محصول باعث بازگشت خط مو در خانم‌ها و آقایان در ناحیه جلو پیشانی نمی گردد. این محلول به صورت تخصصی برای درمان ریزش مو استفاده می‌شود. این محلول در بعضی از دیگر بیماری ها مانند ریزش مو با الگوی سکه‌ای توسط پزشک تجویز می‌شود. محلول ماینوکسیدیل از طرف دیگر جنبه تقویت مو را هم دارد و عموما برای موهای کرکی و ضعیف تجویز می‌شود.
محلول محرک رشد مو ماینوکسیدیل 5% مینا
محلول محرک رشد مو ماینوکسیدیل 5% مینا یکی از اولین درمان‌هایی است که در کنترل ریزش موی سر موثر واقع شده و همچنان از محبوبیت بسیاری بهره‌مند است. محلول محرک رشد مو ماینوکسیدیل 5% مینا دوره Anagen را افزایش داده و باعث بلند شدن موهای مینیاتوری می‌شود، یعنی موها بلندتر و ضخیم‌تر می‌شوند. تولیدکنندگان ماینوکسیدیل 5 درصد ادعا می‌کنند این محصول عوارضی مانند مانند خشکی پوست، پوسته ریزی، خارش و قرمزی پوست را نیز به همراه ندارد.
نحوه مصرف ماینوکسیدیل
برای اینکه ماینوکسیدیل به‌خوبی روی موهای فرد اثر بگذارد، باید قبل از مصرف موها را به طور کامل تمیز نموده و روزانه دو بار از آن استفاده نمود.
صبح‌ها پس از بیدار شدن و شب‌ها قبل از خواب مقدار مناسبی از دارو (معمولا 15 قطره یا یک سی‌سی) را به موهای خود ماساژ دهید. اگر محلول شما به صورت اسپری است می توان هفت پاف استفاده نمود.
بهتر است دارو را روی نوک انگشتان ریخته و با استفاده از انگشتان آن را به طور کامل روی کف سر پخش نمایید.
توجه کنید که دارو باید با کف سر تماس داشته باشد. بنابراین حتما موهای خود را کنار زده و مطمئن شوید که ماینوکسیدیل به پوست سر رسیده است.
شما میتوانید یک ساعت پس از استفاده از دارو موها را به طور کامل بشویید یا به حمام و استخر بروید. چراکه دارو برای جذب کامل به یک ساعت زمان نیاز دارد.
اگر شما یک روز مصرف ماینوکسیدیل را فراموش نمایید، نیازی به دو برابر کردن دوز آن در مصرف بعدی نیست.
به هر حال، اولین نشانه های ناشی از تاثیرگذاری این دارو تقریباً با گذشت 90 روز از شروع مصرف دارو مشاهده خواهد شد. البته این نکته هم باید گفته شود که دوره درمان برای هر فرد نسبت به شرایط بدن و شرایط محیط متفاوت است.
این نکته را در هنگام زدن محلول به صورت خود در نظر داشته باشید که محلول فقط در جایی که نیاز دارید ریخته شود تا باعث رشد مو در مناطق دیگر صورت که مایل نیستید نشود.
نکات قابل توجه در مصرف ماینوکسیدیل
-اگرچه این دارو دارای عوارض طولانی مدت نخواهد بود اما ممکن است پس از استفاده در نواحی ریش و سبیل پوست صورت دچار خارش و تحریک و سوزش و در پی آن قرمز شود که با کمتر کردن میزان استفاده و یا قطع کردن آن این عارضه ها برطرف خواهد شد.
-برای افرادی که از داروهای کورتیزون، وازلین، یا ترتينوئين استفاده می کنند توصیه شده قبل از استفاده با پزشک خود مشورت نمایند. زیرا ممکن است بدن مقدار زیادی از دارو را جذب نماید در این صورت امکان بروز عوارض بیشتر خواهد بود.
-ماینوکسیدیل حاوی 5% پروپیلن گلیکول (یک ماده شیمیایی غیرفعال در محلول ماینوکسیدیل) است، در برخی موارد از عوارض این ماده این است که در بیماران موجب حساسیت و خارش، خشکی پوست، پوسته ریزی، خارش و قرمزی پوست می شود که میتوانید در این صورت از داروی فاقد پروپیلن گلیکول استفاده نمایید.
-سایر عوارض نادر ورم دست ها، پاها یا صورت، درد در ناحیه سینه، افزایش سریع وزن، سردرد، ضربان قلب نامنظم یا سریع، کاهش میل جنسی و فشار خون بسیار پایین میباشد.
-توجه داشته باشید تاثیرات ناشی از مصرف داروی ماینوکسیدیل میتواند از طریق شیردهی از مادر به کودک منتقل شود. بنابراین، زنان شیرده و باردار نباید از این دارو استفاده نمایند.
-افراد در سنین پایین تر از 18 سال و بالاتر از 65 سال و کسانی که دچار بیماری هایی هستند که باعث به وجود آمدن زخم در پوستشان می شود نباید از ماینوکسیدیل استفاده نمایند.
کلام پایانی
ماینوکسیدیل دوره فاز رشد فعال مو را افزایش داده و باعث ضخیم شدن موهای نازک می‌شود. داروی ماینوکسیدیل دارای 2 مدل مختلف یعنی 2% و 5% است که عموما نوع اول برای بانوان و مناطقی از بدن مانند ریش و سبیل برای آقایان استفاده می شود و نوع دوم آن هم برای موی آقایان است. تاثیر ماینوکسیدیل در رویش مو و ابرو دائمی نیست و با قطع کردن استفاده از این محلول، ریزش مو مانند گذشته شروع می شود. تفاوت محلول و فوم ماینوکسیدیل و نکات قابل توجه در مصرف این محصول از دیگر مواردی هستند که در این مقاله بیان گردیده اند. جهت تهیه انواع ماینوکسیدیل در فرم فوم و محلول میتوانید به وب سایت فارماکالا مراجعه نمایید.
در این بخش از مجله فارماکالا با ما همراه باشید با مطالبی در رابطه با ماینوکسیدیل