آهن یکی از مواد معدنی حیاتی است که به کمک آن اکسیژن به سلول های بدن رسانده می شود. آهن از ترکیبات اصلی هموگلوبین خون است و کمبود آن باعث کوچک شدن حجم هموگلوبین می‌شود. با کاهش حجم هموگلوبین گلبول‌های قرمز خون هم کم می‌شوند و کم خونی به وجود می‌آید. اگر آهن مورد نیاز بدن بانوان از طریق رژیم غذایی تامین نشود یا حجم زیادی از آن به دلیل عادت ماهیانه یا بیماری از دست برود باید از مکمل هی حاوی آهن به‌عنوان جایگزین استفاده شود. فواید مکمل های حاوی آهن برای بانوان و بهترین زمان مصرف آنها در این مقاله بیان گردیده است. همچنین عوارض کمبود آهن و منابع غذایی تامین آن از دیگر مواردی است که در ادامه به بررسی آن میپردازیم.
میزان نیاز روزانه
بدن به آهن و نحوه تامین آن
در بدن ما در مجموع 4 تا 5 گرم آهن وجود دارد که 75 در صد آن در هموگلوبین و میوگلوبین یافت می شود. روزانه مردان ۱ تا ۲/۱ میلی‌گرم، زنان ۴/۱ تا ۲/۲ میلی‌گرم، زنان حامله ۳ تا ۲/۳ میلی‌گرم و کودکان ۱/۱ تا ۴/۱ میلی‌گرم آهن نیاز دارند. که این مقدار آهن معمولا از طریق غذا تامین می شود ولی کل آهن موجود در غذا جذب بدن نمی شود و لذا حداقل مقدار آهن موجود در غذای روزانه برای مردان، زنان و کودکان ۱۰ میلی‌گرم و برای زنان شیرده یا باردار ۲۰ میلی‌گرم در روز باید باشد تا فرد دچار کمبود آهن نشود.
منابع غذایی حاوی آهن
منابع حیوانی آهن شامل جگر، گوشت قرمز، ماهی و زردۀ تخم‌مرغ و منابع گیاهی شامل سویا، حبوبات، سبزیجات پهن برگ، کشمش، انجیر، آویشن، زردچوبه، مرزه، ترخون، زنجبیل، دانه زیره و غلات می باشند. آلو، خربزه، ریواس، انبه، گلابی، طالبی، آب پرتقال، لیموشیرین، لیموترش، سیب و آناناس هم می توانند عوامل افزایش دهنده جذب آهن باشند. بر خلاف باور مردم برگه اسفناج تنها 2/5 میلی گرم آهن در هر 100گرم از برگ اسفناج دارد؛ در صورتی که به عنوان نمونه آویشن 120 میلی گرم آهن در هر 100 گرم آویشن دارد. خوردن غذاهای حاوی ویتامین ث می تواند به جذب آهن مواد غذایی کمک نماید.
افزایش جذب آهن
ویتامین ث بصورت بالقوه جذب آهن را نسبت به آهن غیر هموگلوبینی افزایش می دهد. زمانی که قرص آهن مصرف می کنید برای جذب بهتر آهن میوه های مرکباتی، فلفل ها، اسفناج و غذاهای دیگری که حاوی ویتامین ث هستند را مصرف نمایید.
بلافاصله قبل یا بعد از خوردن قرص های آهن از مصرف تانن ها که در قهوه و چای وجو دارد، غذاهایی با فیبر بالا، پروتئین سویا و مکمل های حاوی کلسیم خودداری کنید.
عوارض کمبود آهن
-کم خونی
-کاهش قدرت سیستم دفاعی بدن
-اختلال در رشد
-خستگی غیرعادی
-اضطراب
-خشکی پوست و مو و ریزش مو
-رنگ پریدگی
-دست و پای سرد
-سردرد و سرگیجه
-تپش قلب
-زخم و تورم زبان و دهان
-ناخن قاشقی و شکننده
-عفونت های مکرر
فواید مکمل های حاوی آهن برای بانوان
افزایش انرژی و نشاط
افزایش انرژی و نشاط از فواید مکمل های حاوی آهن برای بانوان است. با مصرف مکمل های حاوی آهن در طول شبانه روز به انرژی مورد نظر خود دست پیدا خواهید کرد و می توانید در طول روز کاملا پر انرژی باشید. تمامی عملکرد های ذهنی و فیزیکی شما با مصرف این مکمل ها به خوبی کار خواهند نمود. استفاده از قرص آهن برای ورزشکاران نیز می تواند به بهبود سیستم ایمنی و فعالیت های بدنی آن ها کمک بسیار زیادی نماید.
بهبود شرایط بانوان باردار
در دوران بارداری استفاده از آهن می تواند اکسیژن مورد نیاز جنین و تغذیه جنین را به خوبی فراهم نماید، بهتر است در دوران بارداری خود به دستور پزشک از قرص آهن به مقدار توصیه شده استفاده نمایید، چرا که کمبود خون در بدن در دوران بارداری ممکن است منجر به زایمان زودرس شود و خطراتی را برای جنین به وجود آورد.
دوران بارداری یکی از مراحل مهمی است که به دلیل افزایش حجم خون زن باردار و نیاز جنین برای ساخت سلول های خونی، بدن به آهن بیشتری احتیاج پیدا می کند که امکان تأمین نشدن آن در تغذیه مادر وجود دارد بنابراین برخی از پزشکان مصرف مکمل آهن به زنان باردار را توصیه می نمایند.
زنان باردار در طول مدت بارداری خود نیاز قابل توجهی به آهن دارند. بطوری که این نیاز برای حاملگی با یک جنین حدود یک گرم است. لذا زنان بارداری که کمتر در معرض کمبودهای تغذیه ای قرار دارند، برای پیشگیری از فقر آهن لازم است روزانه ۳۰ تا ۶۰ میلی گرم مکمل آهن مصرف نمایند.
چاقی صورت
وجود آهن برای سلامت بدن، رشد موها و عملکرد صحیح سلول‌ها ضرورت دارد. همچنین آهن به عملکرد صحیح هومون‌ها نیز کمک می‌کند. آهن میتواند به حمل اکسیژن در گلبول‌های قرمز خون کمک نماید. در نتیجه وقتی آهن خون تأمین می‌شود، خونرسانی به عضلات و بافت صورت بهتر انجام می‌شود. اگر دچار کمبود آهن شوید، اکسیژن کافی به عضلات صورت نمی‌رسد. در نتیجه همیشه صورتی لاغر و پوستی کدر و چروکیده خواهید داشت. البته نباید قرص و مکمل آهن را به بهانه چاقی صورت مصرف نمایید. زیرا دوز بالای این ماده سمی است و به کبد آسیب می‌رساند.
جبران کم خونی در دوران قاعدگی
جبران کم خونی در دوران قاعدگی از فواید مکمل های حاوی آهن برای بانوان میباشد. فقر آهن در بین زنان به علت خونی که در سیکل ماهانه از دست می‌دهند بیشتر است. زنانی که دوران قاعدگی طولانی‌تری دارند و خون زیادی از دست می دهند فرصت زیادی برای جبران میزان خونی که از دست داده اند را ندارند و به همین دلیل شانس ابتلا به کم خونی در آنها بیشتر است. استفاده از بعضی داروها نیز میتواند مانع از جذب آهن گردد یا به نوعی به دفع آهن کمک نماید.
مکمل حاوی آهن
کم خونی یکی از بیماری هایی است که این روزها اکثر مردم با آن مواجه شده اند. کم خونی بر اثر تغذیه نامناسب، خونریزی، ناهنجاری های ژنتیکی، بیماری های مزمن و یا مسمومیت های دارویی می باشد. برای رفع کم خونی باید از داروهایی استفاده کنیم که بتواند میزان خون از دست رفته بدن را به خوبی تامین نماید. یکی دیگر از راه های درمان کم خونی می تواند مصرف مواد خوراکی دارای آهن باشد. برخی از افراد به دلیل این که میزان فقر آهن بالایی دارند، نمی توانند تنها از راه استفاده نمودن از این مواد خوراکی و غذایی، خون مورد نیاز بدن خود را تامین نمایند، به همین دلیل باید از مکمل های حاوی آهن استفاده نمایند. قرص های آهن به دلیل این که دارای مواد تشکیل دهنده مفیدی هستند، می توانند کم خونی بدن را جبران نمایند.
بهترین زمان مصرف مکمل های حاوی آهن
مصرف قرص آهن بهتر است در آخر شب قبل از خواب استفاده شود تا عوارض ناشی از آن کاهش یابد.
ویتامین ث نیز جذب آهن را افزایش می‌دهد. به همین دلیل معمولا مصرف ویتامین C به همراه آهن پیشنهاد می‌شود.
بهتر است بعد از مصرف قرص آهن تا یک ساعت از نوشیدن چای و نوشابه خودداری کنند.
بهترين مكمل هاي آهن براي خانم ها
کپسول ویتاگلوبین Vitaglobin ویتان 30 عددی کمک به سلامت پوست، مو و ناخن
نکات قابل توجه در مصرف مکمل های حاوی آهن
-علائم گوارشی و آسیب های شکمی برای این مکمل ها وجود دارد و تقریباً یک چهارم افراد مبتلا به آنمی که از مکمل های آهن استفاده می کنند، این عوارض جانبی دستگاه گوارش، مانند نارسایی معده و یبوست را تجربه می نمایند.
-اگر دچار تب و یا خون در مدفوع، درد شدید شکم، درد و گرفتگی، کم خونی شدید شوید، ممکن است که به علت شرایط جدی تری باشد.
-می توانید آسیب به دستگاه گوارش را با کم دوزها و به تدریج، و خوردن این مکمل ها قبل از غذا، کاهش دهید.
-اینکه قرص آهن را قبل از غذا مصرف نمایید، بسیار مهم است. بیش از یک ساعت قبل از خوردن غذا این کار را انجام دهید.
-افرادی که دچار یبوست می شوند، ملین های مدفوع ممکن است به کاهش یبوست کمک کنند.
-یعضی وقتها یک قرص ساده آهن ایرانی، هم تحملش برای بیمار راحت هست هم آهن او را تامین می نماید. ولی گاهی نوع خارجی آن به سیستم گوارشی بیمار می سازد. بنابراین نمی توانیم بگوییم الزاما نوع خارجی این داروها بهتر از نوع ایرانی هستند.
کلام پایانی
با توجه به میزان نیاز روزانه بدن به آهن لازم است تا از منابع غذایی حاوی آهن که در این مقاله به آنها اشاره شد استفاده نماییم. مصرف ویتامین ث در رژیم غذایی و عدم مصرف چای و قهوه میتواند به جذب بهتر آهن کمک نماید. کاهش قدرت سیستم دفاعی بدن و کم خونی از عوارض کمبود آهن در بدن است.
فواید مکمل های حاوی آهن برای بانوان چاقی صورت، بهبود شرایط مادر و جنین در بارداری و رفع کم خونی در دوران قاعدگی میباشند. به این منظور لازم است تا بانوان با رعایت نکات قابل توجه که در این مقاله به آنها اشاره نمودیم، مکمل های حاوی آهن را در برنامه غذایی خود قرار دهند. جهت تهیه این مکمل ها میتوانید به وب سایت فارماکالا مراجعه فرمایید.