روغن کبد ماهی از جمله روغن های خوراکی است که از انواع ماهی ها مثل ماهی تن، ماهی قزل آلا و ماهی ساردین گرفته میشود. روغن ماهی یک منبع غنی از مواد مغذی ضروری از جمله ویتامین D، ویتامین A، املاح کلسیم و فسفر و دارای مقدار کمی آهن، مس و سلنیوم و همچنین اسیدهای چرب امگا3 است. ما اغلب با کمبود چربی های امگا3 مواجه هستیم، که باعث عدم تعادل در نسبت بین امگا3 و امگا6 بدن میشود. روغن ماهی منبع بی نظیری از امگا3 است که خواص بسیار زیادی برای سلامتی ما در بر دارد. روغن ماهی از کبد ماهی تهیه می شود و منبع غنی از ویتامین A و D است. روغن ماهی سرشار از اسیدهای چرب ضروری و لازم برای بدن و حفظ سلامت پوست و مو می باشد. روغن ماهی همچنین به بهبود اختلالات و مشکلات روانی مانند افسردگی، اختلال دو قطبی و شیزوفرنی کمک می نماید.
روغن کبد ماهی
شما می توانید این روغن مفید را از خوردن کبد تازه ماهی و یا مانند عموم افراد از مکمل های بدون نسخه به دست آورید. هر قاشق چای خوری روغن کبد ماهی دارای حدود ۴۱ کالری و ۴.۵ گرم چربی است که بین اسیدهای چرب اشباع نشده و اشباع شده تقسیم شده است. ماهی های مختلفی می توانند به عنوان منبع تهیه روغن، مورد استفاده قرار بگیرند، مثل ماهی تن، ماهی قزل‌آلا، ماهی کولی، ماهی ساردین و … . اما در میان انواع مختلف ماهی ها، به طور معمول روغن ماهی از ماهی هایی همچون شاه ماهی، خال مخالی، ساردین، قزل آلا و ماهی تن به دست می‌آید. کیفیت روغن ماهی به دو عامل بستگی دارد؛ اول نوع ماهی که روغن از آن گرفته شده است. دوم درصد خلوص روغن و عدم ترکیب آن با مواد افزودنی دیگر.
خواص روغن کبد ماهی
حفظ سلامت قلب
روغن ماهی خطر ابتلا به عوارض قلبی را کاهش می دهد. اگر لازم است فشار خون بالا و تعداد تری گلیسرید پایین را در بدن خود کنترل کنید، اسیدهای چرب امگا3 مصرف نمایید. امگا3 باعث می شود رگ های شما انعطاف پذیر شوند.
تقویت سیستم ایمنی بدن
مصرف منظم روغن ماهی ایمنی بدن را افزایش داده و مقاومت بدن در برابر بروز بیماری‌های شایعی همچون سرماخوردگی و سرفه و آنفلوانزا بیشتر میشود.
کاهش التهاب
روغن ماهی خاصیت ضد التهابی دارد و موجب کاهش التهاب خونی و بافت‌ها میشود. مصرف منظم مکمل‌های روغن ماهی (قرص و کپسول ماهی) به بهبود بیماری‌های مزمن التهابی کمک زیادی می‌کند. روغن ماهی در درمان اختلالات دستگاه گوارش، سندرم روده کوچک و بیماری‌های التهابی روده، همچون بیماری کرون و کولیت که نوعی از اختلالات روده هستند، نقش مهمی‌دارد. همچنین مصرف روغن ماهی، در درمان ورم مفاصل اثر مثبت دارد. در بیماری التهاب مفاصل، آنزیم‌ها، غضروف‌ها را از بین می‌برند و روغن ماهی تأثیر این آنزیم‌ها را کاهش می‌دهد.
درمان افسردگی و اضطراب
به دلیل وجود اسیدهای چرب امگا3 در روغن ماهی، از آن برای درمان بیماری‌های روانی و اختلالات عصبی همچون افسردگی، غم، اضطراب، بی قراری و استرس استفاده میشود.
بهبود عملکرد مغز
حدود ۶۰ درصد مغز از چربی‌ها، به ویژه اسیدهای چرب ضروری تشکیل شده است و مصرف روغن ماهی عملکرد مغز را بهبود بخشیده و تقویت می نماید. همچنین تأثیر امگا 3 روغن ماهی در درمان بیماری آلزایمر و پیشگیری از زوال عقل به اثبات رسیده است. مصرف این روغن توسط مادران باردار، موجب افزایش قدرت ذهنی و IQ (ضریب هوشی) نوزادان میگردد و با مصرف روغن ماهی از زود متولد شدن نوزاد جلوگیری میشود. همچنین زنانی که در دوران بارداری، روغن ماهی مصرف می نمایند، پس از زایمان کمتر به افسردگی مبتلا می‌شوند.
کاهش خطر ابتلا به سرطان
سطوح بالای ویتامین D که از طریق قرار گرفتن در معرض نور خورشید و مصرف مکمل مناسب به دست می آید با کاهش خطر ابتلا به سرطان همراه است. یک مطالعه نشان داد که ویتامین D ناشی از مصرف روغن کبد ماهی و یا قرار گرفتن در معرض خورشید با توجه به اثرات ضد انعقادی بر روی سلول های سرطانی پستان می تواند به پیشگیری از بروز سرطان پستان در زنان کمک نماید و در نتیجه تومورهای پستان را کاهش دهد.
خواص روغن کبد ماهی برای پوست و مو
رفع شوره سر
ممکن است راحت شدن از دست شوره سر کاری نسبتا رایج و راحت باشد. اما، بسیاری نمی‌دانند شوره به جای آنکه مشکل مربوط به مو باشد مشکل مربوط به پوست سر است. DHA و EPA موجود در روغن ماهی برای درمان شوره موثر است. استفاده از روغن ماهی در درمان مشکلات پوستی از جمله خارش، قرمزی پوست، اگزما و پسوریازیس مفید است. برخی پژوهشگران معتقدند که مصرف منظم قرص روغن ماهی، رطوبت پوست را تنظیم و از آفتاب‌سوختگی جلوگیری می نماید.
شفاف نمودن پوست
اسید چرب موجود در روغن ماهی برای مرطوب کردن پوست و سالم تر و جوان تر به نظر رسیدن آن مفید است. چین و چروک ها یکی از علائمی هستند که دژنراسیون سلول های پوستی را نشان می‌دهند. امگا 3 همچنین قادر است به عنوان یک عامل ضد پیری عمل نماید که می‌تواند از شکل‌گیری سلول‌های پیری که می‌توانند باعث چین و چروک شوند جلوگیری کند. مصرف امگا 3 که در روغن کبد ماهی به وفور یافت میشود، از کاهش کلاژن به واسطه تابش اشعه فرابنفش خورشید به پوست پیشگیری می‌کند. این نوع چربی‌ها، نه تنها جلوی نمایان شدن چین و چروک‌های پوستی را می‌گیرند، بلکه به افزایش خاصیت ارتجاعی پوست کمک می نمایند.
تقویت رشد مو
برای اینکه موها زیبا به نظر برسند، نیاز به مراقبت های اضافی دارند. امگا 3 موجود در روغن کبد ماهی برای تحریک رشد مو و جلوگیری از ریزش آن مفید است. این ماده برای فولیکول های مو جهت قوی تر ساختن رشد مو به عنوان یک ماده مغذی عمل می نماید. به علاوه، اگر امگا 3 ماهی را به جای مکمل استفاده می‌کنید، پروتئین بسیار زیاد موجود در ماهی برای براق کردن موهای تان مفید خواهد بود. تخم مرغ، عسل و عصاره های گیاهی را می توان با روغن ماهی به ماسک مو اضافه نمود. پس از ترکیب این مواد برای تقویت اثر درمانی، موها را باید در یک بسته پلاستیکی پیچیده یا روی یک کلاه مخصوص قرار دهید و سر خودرا با حوله در بالا بپیچانید.
نکات قابل توجه در مصرف روغن کبد ماهی
زیاده روی در مصرف روغن ماهی به ویژه ممکل ها و کپسول های حاوی روغن ماهی، عوارض جانبی را برای سلامت بدن به همراه دارد. بنابراین رعایت اعتدال در مصرف روغن ماهی الزامی است. افراد مبتلا به غلظت خون، باید از داروهای رقیق کننده خون همراه با مصرف کپسول روغن ماهی استفاده نمایند.
افراد مبتلا به آسم یا افرادی که داروهای فشار خون بالا یا داروهای ضد انعقادی مصرف می کنند، قبل از شروع مصرف روغن کبد ماهی در رژیم غذایی شان، باید با پزشک خود صحبت نمایند.
در حالی که روغن کبد ماهی برای اغلب افراد ایمن است و خطری ندارد، ممکن است برخی عوارض جانبی از جمله حالت تهوع، تنفس بدبو، سوزش معده، مدفوع خونی، فشار خون پایین و سطح بالای ویتامین A و D را به دنبال داشته باشد.
روغن ماهی نیز همانند روغن های دیگر دارای کالری بالایی است که مصرف بی رویه آن می‌تواند کالری اضافی را به بدن رسانده و موجب اضافه وزن و چاقی بشود.
کلام پایانی
روغن کبد ماهی از جمله روغن های خوراکی است که از انواع ماهی ها مثل ماهی تن، ماهی قزل آلا و ماهی ساردین گرفته میشود. حفظ سلامت قلب، درمان افسردگی و اضطراب و کاهش خطر ابتلا به سرطان از جمله خواص این روغن پر فایده میباشد. همچنین روغن کبد ماهی برای حفظ سلامت پوست و مو نیز مفید است. موجب رفع شوره سر، شفاف نمودن پوست و تقویت رشد مو میگردد. جهت تهیه مکمل های حاوی روغن کبد ماهی میتوانید به وب سایت فارماکالا مراجعه فرمایید.
در این بخش از مجله فارماکالا با ما همراه باشید با مطالبی در رابطه با روغن کبد ماهی