داشتن یک رژیم غذایی سالم در طول بارداری بسیار مهم است. اما شما نمی توانید همیشه مواد مغذی موردنیاز بدن خود و جنین را با خوردن موادغذایی بدست آورید. بنابراین دراینجا به اطلاعاتی در مورد مکملهای مورد نیاز در دوران بارداری و نحوه مصرف آن می پردازیم. از جمله مهم‌ترین و معتبرین مکمل‌هایی که در دوره بارداری مورد نیاز است، فولیک اسید و ید است.
رژیم غذایی حاوی اسید فولیک
منابع غذایی سرشار از فولیک اسید برای بارداری
مواد غذایی ای که به صورت روزانه مصرف میکنیم، منابع قابل اتکایی برای تأمین فولیک اسید مورد نیاز بدن نیستند. بنابراین اگر شما مواد غذایی سرشار از فولات مصرف می‌کنید، نمی‌توانید آنها را جایگزینی برای مصرف روزانه فولیک اسید در نظر بگیرید. مواد غذایی ای که منبع خوبی از فولات محسوب می‌شود عدس، آووکادو، مرکبات و آب مرکبات، لوبیا، نخودفرنگی، آجیل و سبزیجاتی اند که دارای رنگ سبز تیره مییباشند، مانند بروکلی، اسفناج، کلم‌پیچ، برگ های شلغم، بامیه، کلم بروکسل یا کلم فندقی و مارچوبه.
دلایل مصرف فولیک اسید برای بارداری
فولیک اسید که فرمی ساختگی از ویتامین ب 9 است و فولات نیز نامیده می‌شود، نقشی اساسی در شکل گیری لوله های عصبی جنین دارد و می‌تواند از بسیاری نقص های مادرزادی جلوگیری کند. اسید فولیک به بدن کمک می کند تا سلول های جدید بسازد. فولیک اسید به این دلیل مهم است که می تواند به پیشگیری از نواقص در مغز و نخاع جنین مثل spina bifida کمک کند. فولیک اسید به حفاظت از سیستم عصبی (مغز و نخاع) جنین به ویژه در سه ماهه ابتدای بارداری و پیشگیری از بروز نقص لوله عصبی در هنگام تولد کمک می کند. این نقص باعث مشکلاتی در راه رفتن، کارکرد مثانه و روده می گردد. همچنین کمبود اسید فولیک موجب کم خونی مادر و جنین و حتی نقص های عصبی در جنین می شود. همینطور لازم به ذکر است که کمبود اسید فولیک می تواند موجب کاهش رشد، التهاب زبان، کاهش اشتها، تنگی نفس، اسهال، تحریک پذیري، فراموشی و اختلالات روانی بشود. در ویدئوی زیر اهمیت مصرف فولیک اسید در بارداری بیان میگردد.
قرص ید و اسید فولیک
قرص فولیک اسید و ید ازجمله مکمل های تغذیه ای است که مصرف آن برای زنان، در پیش از بارداری و در زمان تشکیل سلول تخم ضروری است. این مکمل از بروز ناهنجاری های لوله عصبی جنین جلوگیری می کند، به همین دلیل توصیه شده خانم هایی که قصد بارداری دارند، حداقل یک تا سه ماه پیش از بارداری مصرف فولیک اسید و ید را آغاز و در مدت بارداری نیز ادامه دهند. توجه داشته باشید که میزان و مدت مصرف این مکمل باید زیر نظر کارشناس تغذیه صورت گیرد. مقدار و نحوه صحیح مصرف آن روزانه 1 عدد کپسول همراه با یک لیوان آب و غذای کافی میباشد.
میزان و نحوه مصرف فولیک اسید در بارداری
4 هفته (1 ماه) قبل از بارداری تا 12 هفته بعد از بارداری، قرص فولیک اسید (0.8 میلی گرم) را هر روز مصرف نمایید.
اگر متوجه شدید که باردار هستید و قرص فولیک اسید نمی خورید، خوردن آن را بلافاصله شروع کنید و آن را تا هفته 12 بارداری ادامه دهید.
شما می توانید قرص فولیک اسید را از داروخانه ها تهیه کنید.
ید و مصرف آن در بارداری
ید و مصرف آن در بارداری
ید به عنوان یک عنصر طبیعی مورد نیاز در سلامت جسمی نقش تعیین کننده ای دارد. نیاز روزانه افراد معمولی با مصرف 6 گرم نمک ید دار که حاوی 150 میکروگرم ید است، تامین می شود اما این مقدار نمک ید دار برای زنان باردار کافی نیست و حدود 2 برابر این میزان در بارداری لازم است. با توجه به نیاز ضروری زنان باردار به مقدار ید مورد نیاز و افزایش میزان این نیاز در زمان شیردهی و به دلیل اینکه نمک ید دار به تنهایی قادر به تامین این میزان ید نمی باشد لزوم استفاده از مکمل های حاوی ید در دوران بارداری و شیردهی توسط محققان سرشناس داخلی و خارجی تایید گردیده است.
کمبود ید در دوران بارداری
کمبود ید در دوران بارداری سه ماه اول که هورمون تیروئید از جفت ترشح نمی شود و هم در سه ماهه دوم و سوم که بدن جنین هورمون های تیروئید را ترشح می کند، منجر به بروز مشکلاتی در رشد مغزی جنین می شود. شایعترین پی آمد کمبود ید که در طول تکامل جنین و اوایل نوزادی بروز می کنند شامل سقط جنین، مرگ داخل رحمی جنین، آنومالی های مادرزادی و تاخیر شدید و غیر قابل برگشت فعالیت های مغزی می باشند. بنابراین در دوران شیردهی مصرف مکمل ید ضروریست زیرا از طریق شیر مادر ید ضروری نوزاد تامین می شود.
کمبود ید در دوران بارداری
هشدار مصرف اسید فولیک
در صورت داشتن سابقه واکنش های حساسیتی به هر یک از اجزای تشکیل دهنده مکمل های حاوی فولیک اسید، از مصرف آن خودداری نمایید.
در صورت ابتلا به هر گونه بیماری و یا مصرف هر نوع دارو پیش از مصرف این فرآورده با پزشک یا داروساز مشورت نمایید.
در صورت ابتلا به بیماری های تیروئیدی و یا مصرف داروهای پرکاری تیروئید مانند متی مازول یا پروپیل تیواوراسیل، لیتیم و وارفارین پیش از مصرف فولیک اسید با پزشک متخصص خود مشورت نمایید.
مصرف همزمان این فرآورده با برخی داروها مانند فنی توئین، فنوباربیتال و پریمیدون ممکن است سبب کاهش جذب این داروها گردد؛ لذا در صورت مصرف این داروها پزشک متخصص خود را در جریان قرار دهید.
از مصرف بیش از مقادیر توصیه شده خودداری نمایید.
از مصرف مکمل حاوی فولیک اسید تاریخ مصرف گذشته خودداری کنید.
این محصول مکمل غذایی بوده و برای تشخیص، پیشگیری و یا درمان نمی باشد.
هشدار مصرف اسید فولیک
عوارض جانبی مصرف فولیک اسید
مصرف این فرآورده در مقادیر توصیه شده اغلب سبب بروز عوارض جانبی نمی شود؛ در صورت بروز و ادامه یافتن هر گونه عارضه جانبی و یا بروز واکنش های حساسیتی مصرف این فرآورده را قطع نمایید.
در صورت مصرف اتفاقی بیش از مقدار توصیه شده سریعا به پزشک و یا مراکز درمانی مراجعه نمایید.
کلام پایانی
عدس، آووکادو، مرکبات و آب مرکبات، لوبیا، نخودفرنگی، آجیل و سبزیجات دارای رنگ سبز تیره مانند بروکلی، اسفناج، کلم‌پیچ و برگ های شلغم سرشار از فولیک اسید اند که میتوان از آنها در دوران بارداری استفاده نمود.