قاعدگی دردناک (دیسمنوره) درد و گرفتگی عضلات زنان در ناحیه تحتانی شکم، درست قبل و در طول دوره قاعدگی می باشد. این درد در برخی از زنان می تواند خفیف و در حد آزاردهنده باشد اما در برخی ممکن است به حدی شدید باشد که باعث مختل شدن فعالیت های روزانه آن ها شود. قاعدگی دردناک می تواند از برخی شرایط و بیماری های زمینه ای مانند آندومتریوز یا فیبروم های رحمی ناشی شود که در این صورت درمان علت اصلی، برای تسکین و کاهش درد بسیار مهم است. اما قاعدگی دردناک در مواردی که به بیماری خاصی مربوط نباشد با افزایش سن کاهش می یابد و اغلب بعد از زایمان بهبود پیدا میکند. با مشاهده نشانه های قاعدگی دردناک در خود میتوانید از روش های نوین درمان گفته شده در این مقاله استفاده نمایید. علل به وجود آمدن دردهای قاعدگی و درمان های خانگی برای قاعدگی های دردناک از دیگر مواردی است که در این مقاله به آنها اشاره میگردد.
علل دردهای قاعدگی
درد شکم در قاعدگی به علت انقباض رحم که نوعی عضله است، رخ میدهد. حال اگر میزان این انقباضات بسیار قوی باشد، باعث مسدود شدن عروق نزدیک به رحم و در نتیجه اکسیژن رسانی به رحم متوقف میگردد و همین کمبود اکسیژن منجر به درد خواهد شد. درد قاعدگی دو نوع دارد؛ درد اولیه و درد ثانویه. درد قاعدگی اولیه به دلیل چرخه قاعدگی رخ میدهد، در حالی که درد قاعدگی ثانویه ناشی از مشکل در اندام‌های تولید مثلی میباشد. درد قاعدگی ثانویه دلایل متعددی از جمله آندومتریوز، بیماری‌های التهابی لگن، تنگی دهانه رحم، فیبروئید و آدنومیوز دارد. روش های درمان قاعدگی های دردناک در ادامه بیان میگردد.
نشانه های قاعدگی دردناک
-دردی که در قسمت تحتانی کمر و ران زنان ایجاد می شود از نشانه های قاعدگی دردناک میباشد.
-درد و گرفتگی در ناحیه تحتانی شکم که می تواند شدید، کسل کننده و مداوم باشد.
-دردی که 1 تا 3 روز قبل از پریود شروع می شود، 24 ساعت پس از شروع دوره افزایش می یابد و در 2 تا 3 روز بعد آن فروکش می کند.
-برخی از زنان نیز ممکن است همزمان با درد علائم سردرد، سرگیجه، حالت تهوع، اسهال و یا یبوست را تجربه نمایند.
-در زنانی که قاعدگی دردناک هر ماه زندگی آن ها را مختل می نماید و یا علائم آن ها به تدریج بدتر می شود یا خانم هایی که بعد از 25 سالگی گرفتگی شدید قاعدگی را تجربه میکنند، بهتر است به پزشک مراجعه نمایند.
درمان قاعدگی های دردناک به روش نوین
مسکن ها
مصرف داروهای مسکن بدون نسخه، مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن سدیم، در دوزهای منظم در روز قبل از انتظار شروع پریود می توانند در کنترل و تسکین درد گرفتگی موثر باشند. بیماران بهتر است در ابتدای دوره قاعدگی و یا به محض احساس علائم قاعدگی مصرف این داروها را شروع کرده و به مدت دو تا سه روز و یا تا زمان تسکین علائم ادامه دهند. همچنین داروهای ضد افسردگی گاهی اوقات برای تسکین برخی از نوسانات خلقی مرتبط با پی ام اس تجویز میشوند. استفاده از این مسکن ها از روش های درمان قاعدگی های دردناک است.
هورمون های ضد بارداری
قرص های ضد بارداری خوراکی، حاوی هورمون هایی هستند که از تخمک گذاری جلوگیری می کنند و باعث کاهش درد قاعدگی میشوند. این هورمون ها به صورت قرص، لک، حلقه واژن، تزریق، ایمپلنت یا آ یو دی در دسترس است. این هورمون ها از تخمک گذاری جلوگیری می کنند، که می تواند قاعدگی دردناک بیمار را کنترل کند.
جراحی
اگر وجود فیبروم، علت بروز درد قاعدگی باشد، پزشک شما ممکن است عمل جراحی و یا آمبولیزاسیون شریان رحم را توصیه نماید. در طی عمل جراحی، فیبروئید و یا کل رحم ممکن است برداشته شود. برای درمان اندومتریوز ممکن است از روش لاپاراسکوپی نیز استفاده شود. بافت در حال رشد در خارج از رحم را می‌توان با لاپاراسکوپی یا با عمل جراحی باز شکم، از بدن خارج کرد. البته رشد این بافت ممکن است بعد از عمل بازگردد، اما از بین بردن آن میتواند درد قاعدگی را کاهش دهد. برای موارد بسیار شدید، هیسترکتومی (برداشتن رحم) ممکن است انجام شود، که معمولاً این آخرین چاره خواهد بود.
درمان های خانگی برای قاعدگی های دردناک
تغییر رژیم غذایی
در این شرایط رژیم غذاییتان را متفاوت نمایید. سعی کنید مصرف چربی را کاهش و مصرف سبزیجات را افزایش دهید. یک رژیم غذایی کم چرب، التهاب را در کل بدن شما کاهش میدهد. علاوه بر این به طور کلی، باعث افزایش سلامتی شما میگردد. میتوانید تغییر رژیم را با خوردن چربی های اشباع نشده و غیر اشباع سالم مانند روغن زیتون شروع نمایید. همچنین بهتر است منیزیم بیشتری دریافت کنید، زیرا باعث کاهش درد ناشی از گرفتگی قاعدگی میشود. بهبود رژیم غذایی از روش های درمان قاعدگی های دردناک است.
منیزیم علاوه بر سایر عملکرد ها، به تنظیم عملکرد عضلات نیز کمک میکند. منیزیم در مواد غذایی مانند بادام خشک و اسفناج پخته شده، به فراوانی یافت میشود. برای جلوگیری از کم آب شدن بدن، مایعات زیادی، از جمله آب مصرف نمایید. سعی کنید شکر را از رژیم غذایی خود حذف کنید و هنگامی که نیاز به آن دارید از توت فرنگی یا تمشک استفاده کنید.
چای بابونه
نوشیدن چای بابونه از دردهای قاعدگی کم می نماید. چای بابونه مملو از مواد ضدالتهابی است که جلوی عملکرد پروستاگلاندین‌ها را می‌گیرد. سلول‌های موجود در آندومتر رحم، شبه‌هورمون پروستاگلاندین‌ها را تولید میکنند و موجب ترشح آنها در زمان قاعدگی میشوند. ترشح این ماده در نهایت ماهیچه‌های رحم را منقبض و دردناک میکند. یک هفته پیش از شروع پریودتان، روزی دو فنجان چای بابونه بنوشید. اگر هر ماه این کار را تکرار نمایید، از فواید بیشتر آن بهره میبرید.
زنجبیل
یک مطالعه بر روی زنان جوان نشان داده است که مصرف کپسول‌های حاوی زنجبیل به اندازه داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن و مفنامیک اسید، از علائم دیسمنوره اولیه (پریودهای دردناک) می‌کاهد. اگر نمی‌خواهید برای درمان دردتان دارو مصرف نمایید، کمی زنجبیل بخورید. نوشیدن جوشانده زنجبیل از روش های خانگی درمان قاعدگی های دردناک است.
ماساژ با اسانس‌های معطر
ماساژ با برخی از اسانس‌های معطرمانند اسانس اسطوخدوس، مرزنجوش و مریم گلی میتواند درد قاعدگی را کاهش دهد. طبق مشاهدات، طول مدت درد پس از ماساژ دادن با روغن‌های اسانس دار از 2-3 روز به 1-2 روز کاهش یافت.
روغن ماهی و ویتامین ب 1
طبق تحقیقات، یکی دیگر از روش‌های طبیعی برای تسکین درد پریود، مصرف مکمل های ماهی، ویتامین ب 1 و یا هر دوی آنها است. در آزمایشی که بر روی 240 نوجوان انجام شد، نتایج نشان داد افرادی که روغن ماهی و ویتامین ب 1 یا همزمان هر دو را مصرف نمودند، به میزان قابل توجهی درد کمتری داشتند و تا زمانی که از این مکمل ها استفاده میکردند، دردی وجود نداشت.
کلسیم
کلسیم نوعی ماده مغذی است که همه به آن احتیاج داریم؛ اما بیشتر زنان از این ماده معدنی به اندازه کافی در بدن خود ندارند. ما نه‌تنها برای داشتن استخوان‌های سالم، بلکه برای عملکرد درست قلب، ماهیچه‌ها و سیستم عصبی به کلسیم نیاز داریم؛ در ضمن، مقدار مصرف مناسب کلسیم به درمان دردهای قاعدگی کمک میکند. با مصرف محصولات لبنی کم‌چرب، آب پرتقال غنی‌شده با ماده معدنی کلسیم، ماهی‌های ساردین و سالمون و دیگر خوراکی‌های غنی از کلسیم می‌توان نیاز روزانه بدن به این ماده معدنی مهم را تامین کرد.
استفاده از کاپ های قاعدگی
کاپ ها و یا ظروف قاعدگی درست در بالای گردنه رحم قرار گرفته و مانند کاندوم ها از جاری شدن هر مایعی جلوگیری خواهند کرد. در حالی که تامپون ها خون را جذب می کنند، کاپ های قاعدگی آب را جمع آوری می کنند. می توانید از آن ها به مدت ۱۲ ساعت با پنهان سازی موثر و در موارد متوقف کردن سریع و شدید در زمان پریودی تان استفاده نمایید.
کلام پایانی
دردی که در قسمت تحتانی کمر و ران ایجاد میشود از نشانه های قاعدگی دردناک است. به وجود آمدن این عارضه علل متفاوتی دارد که در این مقاله بیان شدند. چای بابونه، زنجبیل، ماساژ و استفاده از مکمل های کلسیم و ب1 از جمله درمان های خانگی برای قاعدگی های دردناک میباشد. اگر شما هم از آن دسته بانوانی هستید که از دردهای قاعدگی رنج میبرید، میتوانید بهترین و مناسب ترین روش درمان قاعدگی دردناک را که در این مقاله بیان شد برای خود انتخاب نمایید تا از این درد رهایی یابید. اگر با گذشت چند ماه و درمان های انجام شده نتیجه ای حاصل نشد، بهتر است با متخصص زنان نیز مشورت نمایید.
در این بخش از مجله فارماکالا با ما همراه باشید با مطالبی در رابطه با درمان قاعدگی های دردناک