حرکت مایع گوش میانی و سرگیجه

گوش انسان دستگاه بسیار پیچیده‌ ای است که علاوه بر وظیفه اصلی خود که شنوایی است، در هر  لحظه موقعیت مکانی ما را نیز به مغز اعلام می‌کند و با کمک چشم‌ها و مخچه در هماهنگی تعادل به مغز کمک می‌کند. گوش انسان از سه قسمت خارجی، میانی و داخلی تشکیل شده‌ است. التهاب و مایعات اضافی که در اثر عفونت گوش ایجاد می شوند سبب افزایش فشار بر پرده گوش می گردند و فرد را دچار درد، سرگیجه و تهوع میکنند. عفونت گوش می تواند حاد یا مزمن باشد که موارد مزمن سبب سبب آسیب دائمی و اختلال عملکرد گوش میانی می گرند.

حرکت مایع گوش میانی

جا به جایی مایع گوش میانی عامل ایجاد سرگیجه

گوش انسان علاوه بر بخش شنوایی، دارای بخش تعادلی نیز بوده و به کمک دیگر ارگان های بدن به حفظ تعادل کمک میکند. بخشی از سیستم شنوایی که مربوط به تعادل است در گوش میانی قرار دارد. سرگیجه یا عدم تعادل، سومین اختلال شایع در جهان است که می‌تواند مشکلات بسیاری را در زندگی ایجاد کرده و فرد را از انجام کارهای معمول روزانه باز دارد. بیماران اغلب به‌ اشتباه تصور می‌کنند که سرگیجه (vertigo) ناشی از عفونت گوش میانی است، یکی از علل سرگیجه در افراد می‌تواند جابجایی مایع گوش میانی باشد که منجر به ایجاد سرگیجه های کوتاه مدت و یا بعضأ بلند مدت در افراد می شود. در هنگام جابجایی مایع گوش میانی آنچه که رخ می دهد این است که بلور های ریز کربنات کلسیم که در گوش میانی قرار دارند دچار جابجایی شده، مایع گوش را به حرکت درآورده و به احساس سرگیجه منجر می شوند. در واقع، این مایع گوش نیست که جابجا شده بلکه بلور های کربنات کلسیم موجود در این مجاری هستند که دچار جابجایی و حرکت شده اند.

دلایل و علائم تکان خوردن مایع گوش میانی

دلایل متعددی برای جابه جایی مایع گوش یا سنگ ریزه های آن وجود دارد که البته برخی از آن ها همچنان ناشناخته اند. اما از جمله مواردی که می توان به آن اشاره کرد عفونت یا بیماری های ویروسی گوش، وارد شدن ضربه شدید به سر، کمبود ویتامین دی و کلسیم و افزایش سن می باشد. تکان خوردن مایع گوش با علائمی همراه است که از جمله این علائم میتوان به احساس سرگیجه، حالت تهوع و استفراغ، احساس سبکی سر، عدم تعادل و مشکلات بینایی اشاره نمود.

دلایل و علائم تکان خوردن مایع گوش میانی

درمان تکان خوردن مایع گوش و سرگیجه

مهم ترین دلیلی که نشان می دهد سرگیجه ناشی از بیماری های گوش است، این است که با حرکت سر یا بدن علائم سرگیجه احساس می شود. به هر حال بهتر است در صورت بروز احساس سرگیجه به متخصص بیماری های گوش مراجعه شود. بعد با انجام تست های متفاوت، بخش های مختلف گوش معاینه شوند و وضعیت گوش میانی از نظر عفونت یا تجمع مایع، وجود کیست های شنوایی، عملکرد عصب گوش، فشار گوش، مجاری نیم دایره و غیره بررسی گردند. پس از تشخیص دقیق بخش اسیب دیده، جهت درمان عدم تعادل مایع گوش میانی تمرین ها یا داروهای لازم از سوی پزشک تجویز میگردد.

ورزش و مانور توانبخشی برای ایجاد تعادل در سرگیجه مزمن

دو ورزش برای افزایش میزان تعادل در سرگیجه های مزمن پیشنهاد می شود. یکی این که بین دیوار و یک صندلی قرار بگیرید. صندلی در جلو گذاشته شود تا در صورت عدم تعادل آن را بگیرید. پا ها به اندازه عرض شانه باز کنید و خود را به جلو و عقب بکشید به طوری که یک بار روی پاشنه و یک بار روی پنجه پا فشار وارد شود. در حالت دوم این بار به تناوب به چپ و راست کشیده می شوید.

مانور های توانبخشی انجام شده برای درمان جابجایی مایع گوش میانی شامل دو مانور Epley و Semont Liberatory  می باشد. ادیولوژیست بیمار را در لبۀ تخت می نشاند، سر بیمار را ۴۵ درجه به سمت راست چرخانده و در همین حالت او را به پشت دراز میکند و این حالت را تا ۳۰ ثانیه حفظ میکند. سپس در همان حالت سر بیمار را به اندازه ۴۵ درجه به چپ چرخانده، بدن رو نیز به چپ برمیگرداند و بیمار را به حالت نشسته قرار میدهد. همین حرکات را در سمت مقابل نیز انجام می دهد که این کار معمولا به بازگشت بلور های کربنات کلسیم به جای خود، و ثابت شدن مایع گوش میانی می انجامد و سر گیجه متوقف می شود.

درمان حرکت مایع گوش میانی

مدیریت رژیم غذایی جهت تعادل گوش

مصرف مایعات در طول روز، پرهیز از خوردن غذاها و نوشیدنی هایی که قند یا نمک بالایی دارند. مصرف سدیم و دوری از غذاها و نوشیدنی های کافئین دار و محدود کردن یا عدم مصرف الکل و عدم مصرف غذا های حاوی اسید آمینه تیرامین می توانند کمک مفیدی برای تنظیم و تعادل مایعات بدن باشد.

علت عفونت گوش میانی

گوش میانی فضایی پُر از هوا است که در پشت پرده گوش قرار دارد. داخل گوش میانی استخوانچه‌های کوچکی است، این استخوانچه‌ ها صدا را از گوش میانی به گوش داخلی منتقل می‌کنند. گوش میانی یکی از مهم ترین بخش های داخلی گوش محسوب می شود. به همین جهت اتفاقی که باید رخ دهد این است که از این ناحیه گوش مراقبت های جدی تری نسب به سایر بخش های گوش داشته باشید تا عملکرد گوش با مشکلاتی روبرو نشود. در واقع بخش مهمی از عملکردهای گوش در گرو سلامت این بخش از گوش است. عفونت های ویروسی یا باکتریایی که در گوش میانی ایجاد می شوند سبب بروز درد، التهاب و تجمع مایعات در فضا های داخلی گوش می شوند. عفونت گوش میانی یکی از شایع ترین عفونت هایی است که در کودکان ایجاد می شود و تقریبا 75 درصد از کودکان تا قبل از سه سالگی حداقل یک بار آن را تجربه می کنند.

عفونت گوش توسط ویروس‌ها یا باکتری‌ها، ایجاد می‌شود. این باکتری‌ ها اغلب ناشی از انسداد شیپور استاش شما هستند که باعث تجمع مایع در گوش میانی شما می‌گردد. شیپور استاش لوله‌ های کوچکی هستند که از هر گوش شما مستقیما به پشت گلو می‌روند. علل انسداد شیپور استاش  آلرژی، سرماخوردگی، عفونت‌های سینوسی، مخاط اضافی، سیگار کشیدن و تغییرات فشار هوا میباشند. عفونت گوش نیز میتواند از آدنوئیدهای عفونی ایجاد شود. آدنوئیدها غدد روی سقف دهان در پشت بینی هستند که به محافظت از بدن در برابر عفونت‌ها کمک می‌کنند. عفونت‌ها می‌توانند از این غدد به انتهای مجاور شیپور استاش شما سرایت کنند.

علائم عفونت گوش در بزرگسالان

درد یا ناراحتی خفیف در داخل گوش

احساس فشار مداوم در داخل گوش

تخلیه چرک مانند گوش

از دست دادن شنوایی

این علائم ممکن است ادامه یابند یا فقط گاهی وجود داشته باشند. علائم ممکن است در یک یا هر دو گوش رخ دهد.

علائم عفونت گوش در کودکان

علائم عفونت گوش در کودکان چیست

کشیدن گوش

درد گوش به‌ویژه هنگام خوابیدن

بدخوابی

گریه بیش از حد

از دست دادن تعادل

مشکل شنوایی

تب

کم اشتهایی

سردرد

نحوه درمان عفونت گوش میانی

در اغلب موارد عفونت های گوش میانی بدون درمان رفع می شوند و دارو هایی مثل استامینوفن، ایبوپروفن و قطره گوش  فقط برای تسکین درد ناشی از آن تجویز می شود. در نوزادان کم تر از شش ماه، درمان به وسیله آنتی بیوتیک ها صورت می گیرد که اغلب آموکسی سیلین تجویز می شود. در کودکان بین شش ماه تا دو سال، تنها در صورتی از آنتی بیوتیک استفاده می شود که عفونت شدید باشد در غیر این صورت توصیه پزشک مراقبت از کودک بدون آنتی بیوتیک است. کمپرس گرم مثل حوله هم می تواند به تسکین گوش کمک کند.

درمان عفونت گوش میانی

چنان چه عفونت به طور مکرر طی چند ماه یا یک سال ادامه داشته باشد، پزشک میرنگوتومی را توصیه می کند. که در این روش برش کوچکی توسط جراح در پرده گوش ایجاد می شود تا مایعات تجمع یافته خارج شوند. سپس لوله تهویه بسیار کوچکی در پرده گوش برای خروج هوا از گوش میانی قرار داده می شود و این چنین از تجمع مایعات بیش تر جلوگیری می گردد. این لوله شش تا دوازده ماه در گوش باقی می ماند و به طور طبیعی از گوش خارج می شود و معمولا نیازی به خارج  کردن آن نیست.

کلام پایانی

بیماران اغلب به‌ اشتباه تصور می‌کنند که سرگیجه ناشی از عفونت گوش میانی است، یکی از علل سرگیجه در افراد می‌تواند جابجایی مایع گوش میانی باشد که منجر به ایجاد سرگیجه و تهوع در افراد می شود. مهم ترین دلیلی که نشان می دهد سرگیجه ناشی از بیماری های گوش است، این است که با حرکت سر یا بدن علائم سرگیجه احساس می شود. ورزش، مانور های توان بخشی و رژیم غذایی از جمله راه های درمان و برقراری تعادل مایعات بدن از جمله گوش میانی میباشد.