با شروع فصل پاییز شیوع بیماری های ویروسی مانند آنفولانزا و سرماخوردگی نیز آغاز می شود. از جمله علائم مشترک بین بیماری های ویروسی بروز گلودرد، گرفتگی صدا و سرفه می باشد. راه حل های ساده و کار آمدی جهت رفع گلو درد وجود دارد. در طب سنتی گیاهان دارویی برای افزایش سیستم دفاعی بدن و کمک به درمان سرماخوردگی وجود دارد. سرخار گل و مریم گلی از این دسته گیاهان موثر ضد سرفه و سرما خوردگی میباشند. در این مقاله به خواص سرخار گل و مریم گلی خصوصا در کمک به رفع سرفه و سرماخوردگی به همراه طرز تهیه اسپری حاوی آنها و سایر نکات مهم می پردازیم.
رفع سرفه و گلودرد ناشی از سرماخوردگی با سرخار گل و مریم گلی
مریم گلی از خانواده نعناع با طبعی گرم و خشک و مزه کمی تلخ است. از دیرباز مریم گلی به عنوان یک گیاه دارویی مورد استفاده قرار می گرفته است. این گیاه دارای خواص ضد باکتری، ضد التهاب، آنتی اکسیدان و ضد قارچ می باشد که این موارد در تسکین سرفه مداوم بسیار موثر است. علاوه بر درمان سرفه، مریم گلی برای کاهش گلو درد، تب و از بین بردن التهابات دستگاه تنفسی نیز مفید است. خاصیت ضد ویروسی مریم گلی ناشی از وجود ترکیباتی تحت عنوان safficinolide می باشد که در برگ ها و ساقه این گیاه یافت می شود.
سرخار گل، گیاهی علفی از تیره کاسنی است. سرخار گل یا اکیناسه، گیاهی مخصوص در آمریکای شمالی است. هر بخش از این گیاه مانند ریشه، برگ ها و گل ها قابلیت استفاده برای ساخت دارو را دارد. به طور کلی از این گیاه درمانی برای پیش گیری و درمان سرماخوردگی استفاده می شود. سرخار گل منبع غنی از آنتی اکسیدان ها، ترکیبات ضد میکروب و ضد ویروس می باشد که این ترکیبات توانایی بدن در برابر عفونت گلو و تحریک سیستم ایمنی را افزایش داده و موجب خنثی شدن آسیب رادیکالهای آزاد در بدن می شوند. درمان سرما خوردگی و آنفولانزا یکی از فواید گیاه اکیناسه است که با استفاده از آن می توان علائم آنفولانزا و سرماخوردگی مانند آبریزش بینی را کاهش داد. به محض بروز نشانه ها و علائم سرماخوردگی لازم است چای اکیناسه بنوشید تا شاهد تاثیر چشمگیر آن باشید.
سایر خواص سرخار گل
ضد عفونت و ضد التهاب
سرخار گل علاوه بر اینکه خاصیت ضد سرفه و ضد سرما خوردگی دارد با تاثیر مستقیم و غیر مستقیم باعث انسداد مسیر متابولیسم (سیستم هیالورونیک/ هیالورونیداز) شده و از این طریق باعث توقف رشد باکتری ها می شود. همچنین سر خار گل به دلیل وجود الکیلامید ها و پلی ساکارید ها دارای اثر ضد التهابی موضعی می باشد.
تقویت سیستم ایمنی
سرخار گل با افزایش میزان گلبول های سفید و افزایش بلع عوامل خارجی (فاگوسیتوز) باعث تقویت سیستم ایمنی بدن در برابر بیماری ها و عفونت ها می گردد.
طرز تهیه اسپری مریم گلی و سرخار گل
موارد لازم جهت تهیه اسپری گیاه مریمگلی و سر خار گل گیاه مریمگلی آسیابشده 1 قاشق چایخوری، گیاه سرخار گل 1 قاشق چایخوری و آب نصف فنجان میباشند.
ابتدا آب را بجوشانید، سپس مقدار معین گیاه مریم گلی و سرخار گل را در ظرف قرار داده و روی آن آب جوش اضافه نمایید و به مدت 30 دقیقه ظرف را کنار بگذارید. مخلوط حاصل را از صافی رد نموده و آب آن را در ظرف اسپری بریزید تا در صورت نیاز در گلو اسپری نمایید.
بر اساس آزمایشات انجام شده، این اسپری به اندازه داروهای شیمیایی ضدعفونیکننده و تسکیندهنده گلو درد اثرگذار است. زیرا این دو گیاه نه تنها باعث تسکین گلودرد می شوند، بلکه مقاومت بدن و سیستم ایمنی را در برابر باکتری ها، ویروس ها و به طور کلی عوامل عفونت زا در گلو بالا می برند.
رفع گرفتگی صدا با عصاره سرخار گل و مریم گلی
هنگامی که عوامل حساسیت زا از قبیل هیستامین ها وارد گلو شوند، با ایجاد التهاب در حلق باعث خارش گلو و گرفتگی صدا می شوند. در صورت زیاد شدن این عوامل، رگ های خونی گشاد و گلو متورم می گردد. پلی اتیلن های موجود در عصاره سرخار گل و همچنین کاتچین و اسید های فنلی در عصاره مریم گلی به رفع التهاب گلو کمک می نمایند.
عصاره سرخار گل باعث افزایش تولید ترکیبات ضد التهاب مانند سیتوکین ها و اینترلوکین ها می شود. همچنین این ترکیبات مانع از تولید و فعالیت عوامل التهابی مانند پروستاگلاندین ها در بدن می گردند. علاوه بر این، اسید اورسولیک موجود در عصاره مریم گلی دارای خاصیت ضد التهابی قوی است که گرفتگی مجاری تنفسی (حلق و بینی) را برطرف نموده و همچنین منتول با خاصیت خنک کنندگی خود باعث باز شدن راه تنفس می شود.
نکات قابل توجه
افرادی که دارای حساسیت به گیاه سرخار گل یا مریم گلی هستند از مصرف این گیاهان دارویی پرهیز نمایند.
در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس بدلیل تحریک سیستم ایمنی و تشدید بیماری مصرف سرخارگل ممنوع است.
در افراد مبتلا به سرطان خون که افزایش گلبولهای سفید خون را دارند، مصرف سرخار گل ممنوع است.
مصرف بیش از حد این گیاهان دارویی مشکلاتی نظیراختلال در دستگاه گوارش، سرگیجه و حالت تهوع را به همراه خواهد داشت. لذا بهتر است قبل از مصرف درباره میزان و نحوه مصرف با پزشک مشورت نمایید.
مصرف این گیاهان برای زنان باردار و مادران شیرده نیز ممنوعیت دارد.
کلام پایانی
گلودرد یک عارضه رایج در فصل سرما است که می تواند ناشی از بیماری های ویروسی، باکتریایی یا موادی مانند الکل، تنباکو یا آلاینده های موجود در هوا باشد. گیاهان دارویی مریم گلی و سرخار گل به دلیل داشتن خاصیت ضد التهابی و تقویت سیستم ایمنی بدن به عنوان راهکارهای درمانی تسکین علائم سرماخوردگی اعم از سرفه و گلو درد موثر هستند. از عصاره این دو گیاه به صورت اسپری نیز می توان در رفع گرفتگی صدا و رفع خارش گلو نیز استفاده نمود. ترکیبات موجود در سرخار گل و مریم گلی باعث از بین رفتن التهابات گلو و عوامل حساسیت زا می شود. جهت تهیه انواع محصولات حاوی گیاهان سرخار گلو مریم گلی و بهره مندی از خواص آن ها به وب سایت فارماکالا مراجعه فرمایید.
در ادامه با ما همراه باشید با خواص سرخار گل و مریم گلی