امروزه تنوع زیادی در ظروف آشپزخانه دیده می شود. در قدیم برای پخت و پز بیشتر از ظروف مسی، رویی، گلی و سرامیکی استفاده می کردند اما امروزه ظروف تفلون، چدن و استیل کاربرد بیشتری در آشپزی دارند. ظروف تفلون از محبوبترین و پر فروش ترین ظروف پخت و پز هستند و در انواع مدلها و رنگهای وجود دارند. در ادامه به این سوال که بازسازی ظروف تفلون مضر است یا مفید پاسخ داده میشود.
بازسازی ظروف تفلون مضر یا مفید
به خاطر داشته باشید که اگر هنگام بازسازی قابلمه تفلون از مواد درجه یک استفاده نکنیم باید بگویم که عملیات بازسازی دارای معایب زیاد و برای بدن مضر و سرطان زا است. نظر کارشناسان در این مورد متفاوت است.
برخی کارشناسان نظر مثبتی در این باره دارند زیرا معتقد اند فرایند اجرا کاملا مشابه با تولید ظروف تفلون نو بوده و لذا کاملا بهداشتی است. مهم اینست که در بازسازی ظروف تفلون، ظروف چدن و …. مراحل بازسازی بطور کامل اجرا گردد و از مواد اولیه تفلون استاندارد استفاده گردد.
در مجموع تعمیر ظروف تفلون (بازسازی ظروف تفلون)، بازسازی ظروف سرامیک، بازسازی ظروف چدن اساسا مشکلی ندارد زیرا در فرایند آن پوشش قبلی به هیچ وجه قابل ترمیم نیست.
لازم است در طول پروسه بازسازی، پوشش قبلی کاملا از بین برود و به سطح خام فلز رسید. از این مرحله کار به بعد کل فرایند انجام پوشش دهی مجدد تفلون و گرانیت دقیقا مشابه فرایند تولید ظروف نو است و به هیچ وجه برای سلامتی مضر نیست.
کارشناس دیگری معتقد است به دلیل هزینه زیاد، تمایل به تعمیر تجهیزات دست دوم افزایش یافته و برخی افراد ترجیح می دهند تجهیزات دست دوم بخرند یا تعمیر کنند. اینکه بازسازی تفلون و ظروف نچسب چدنی مضر و خطرناک است پایه و اساس علمی و ثابت شدهای ندارد. در واقع اگر در هنگام بازسازی ظروف نچسب از مواد با کیفیت و ابزارهای پیشرفته استفاده شود، نه تنها هیچ ضرری ندارد بلکه مانند این است که ظرف نویی را تازه خریداری کرده و از آن استفاده میکنید. اما ما ساخت مجدد ظروف تفلون را توصیه نمی کنیم. البته باید تفلون و گرانیت را تشخیص دهیم. هر دوی این مواد برای ظروف آشپزخانه استفاده می شوند. مشکل اصلی این است که الان نظارتی بر واحد های صنفی نیست و افرادی که کار بازسازی را انجام می دهند از هر دو متریال استفاده می کنند. باید توجه داشت انجام بازسازی ظرف را دست هر مرکزی ندهید، زیرا اگر اینکار باتوجه به اصول استاندارد آن انجام نشود میتواند خطرناک و بیماریزا باشد. آنها تمام مواد از دست رفته را به آبکاری تفلون یا گرانیت برش می دهند. چیزی که اکنون مردم را در مورد تولید مجدد ظروف تفلون نگران می کند این است که دقیقاً نمی دانند از چه موادی برای بازسازی استفاده می شود. در حالی که وزارت بهداشت اصلا مجوزی برای بازسازی تفلون و گرانیت صادر نکرده است. اگر کسی چنین ادعایی کرد به شهروندان اطلاع دهد که این ادعا صحت ندارد و نظارتی بر آن نیست و حتی خود شهروندان در حین کار نظارتی ندارند. چون کارگاه ها خارج از شهر هستند.
تفلون چیست؟
تفلون نام تجاری یک ماده شیمیایی مصنوعی است که برای پوشش ظروف پخت و پز استفاده می شود که شیمیدانی بهنام پلانک در یک شرکت آمریکایی و بهطور تصادفی، مادهای پلیمری بهنام «پلیتترافلوئورواتیلن PTFE» را کشف کرد و نام تجاری تفلون را بر آن نهاد. سازندگان تفلون، آن را مادّهای غیرسمّی و از نظر شیمیایی بیاثر میدانند و ادعا میکنند که در شرایط عادی، مصرف مواد غذایی در آنها موجب آلودگی و مسمومیت غذایی نمیشود.
بطور کلی در استفاده از ظروف تفلون، ظروف چدن، ظروف سرامیک و ظروف گرانیت، کیفیت پوشش داخل ظروف اهمیت بالایی در کارایی ظرف و سلامت خانواده دارد. بدلیل وجود برخی محصولات و ظروف بی کیفیت در بازار، در مواقعی در مدت کوتاهی پس از مصرف ظروف نو، مشاهد میکنید که پوشش تفلون، پوسته پوسته میشود و یا پوشش سرامیک، خواص نچسب لازم را ندارد.
در این موارد استفاده از ظروف به هیچ عنوان توصیه نمی شود. زیرا هنگامی که پوشش از ناحیه ای دچار خراش و یا پوسته شدن نماید، آن پوشش دچار آسیب شده و دیگر استحکام و پیوستگی لازم را ندارد. بدترین کار استفاده از این ظروف است.
بدلیل اینکه در حین پخت و پز و استفاده از این ظروف دارای خراش، به مرور پوشش تفلون آن را مصرف میکنیم. پوشش های تفلون و سرامیک و گرانیت به خودی خود ضرری ندارند، آنچه برای سلامتی مضر است استفاده از ظرفی است که پوشش آن فرسوده و یا دچار خراش شده است که در اثر استفاده مجدد، بقیه نقاط پوشش از ظرف جدا شده و وارد غذا می گردند. پس اولین نکته مهم، دقت در نگهداری ظروف (استفاده از قاشق چوبی) است و در صورتی که پوشش تفلون و .. ظرف دچار خراش هر چند کوچک شد، عدم استفاده از آن است.
مراحل بازسازی تفلون
-از بین بردن پوشش تفلون فرسوده داخل ظروف و رنگ بیرون ظروف
-اجرای پوشش تفلون دولایه
-اجرای رنگ بیرون ظرف
نکات ایمنی برای استفاده از ظروف تفلون
-ظروف تفلون استاندارد و مرغوب را که مراحل مختلف آزمایش های کنترل کیفیت و استاندارد را گذرانده اند را بخرید.
-زمان استفاده از ظروف تفلون دقت کنید تا این ظروف خراش بر ندارند و آنها را با مواد شوینده قوی و اسکاج های زبر نشویید، زیرا این خراش ها و آسیب ها سبب می شود مواد شیمیایی وارد غذا شوند.
-هنگام آشپزی با ظروف تفلون، حرارت باید ملایم باشد.
-قبل از استفاده از ظروف تفلون، آن را با آب داغ و مایع ظرفشویی بشویید و با روغن مایع آغشته کنید.
-برای تهیه غذاهای مایع که نیازی به خاصیت نچسب بودن این ظروف ندارید مانند سوپ و جوشاندن شیر از ظروف تفلون استفاده نکنید.
-غذای بچه ها را در تفلون تهیه نکنید.
-برای شست و شوی این ظروف از ابر و مایع ظرفشویی استفاده کنید.
-از ظروف تفلونی که دچارخراش و آسیب شده اند به هیچ وجه استفاده نکنید.
-هنگام تهیه غذا در این ظروف تهویه خوبی برقرار کنید وهود را از ابتدای آشپزی روشن کنید.
-از حرارت دادن ظرف خالی پرهیز کنید.
-برای اینکه ماده پوشاننده سطح ظرف ناپایدار نشود، ظروف تفلون داغ را بلافاصله بعد از استفاده در آب سرد فرو نبرید.
-موقع پخت وپز از قاشق های چوبی و استفاده کرده و هرگز اجسام تیز و برنده را به کار نبرید.
کلام پایانی
برای صرفه جویی و کمتر شدن هزینه خانواده ظروف تفلون را بازسازی نکنید زیرا مواد استفاده شده در بازسازی ظروف مورد تائید سازمان بهداشت نیست و سلامتی شما و اعضای خانواده را به خطر می اندازد و مردم باید خطرات را جدی بگیرند.