یکی از ویتامین های مورد نیاز بدن که برای رشد و استحکام استخوان ها و دندان ها مفید است، ویتامین D میباشد. این ویتامین از ویتامین های محلول در چربی بوده و در تعداد محدودی از غذاها یافت می شود. همچنین در اثر تابش اشعه ماورا بنفش خورشید به پوست، این ویتامین بطور طبیعی در بدن تولید میشود. وجود ویتامین دی به اندازه کافی در بدن در تقویت سیستم ایمنی، رشد سلول ها و فرآیندهای سوخت و ساز حائز اهمیت به سزایی دارد و در نتیجه بدن در مقابل بیماری های ویروسی اعم از کرونا دارای قدرت مقابله بالاتری است. در این مقاله، نقش مصرف ویتامین دی در دوران کرونا، منابع و مواد غذایی ویتامین دی، فواید و نکات قابل توجه مورد بررسی قرار گرفته است.
اهمیت مصرف ویتامین دی
اهمیت مصرف ویتامین دی در بیماری کرونا
ویتامین D برای قسمت های مختلف بدن یک ماده ضروری است. مصرف ویتامین دی تاثیر به سزایی در افزایش سیستم دفاعی بدن دارد. بر طبق نتایج تحقیقات مختلف، ویتامین دی نقش مفیدی در کنترل ویروس کرونا دارد. زیرا میتواند به مهار و کنترل تکثیر این ویروس در بدن کمک نماید. علاوه بر این، ویتامین دی دارای خاصیت ضد التهابی بوده که بر سیستم ایمنی بدن و درمان کرونا بسیار موثر است. همچنین، بر اساس مطالعات جدید، مصرف روزانه 1200 واحد ویتامین دی بدلیل تقویت سیستم ایمنی بدن، احتمال ابتلا به بیماری های ویروسی از قبیل آنفولانزا و کرونا را کاهش داده و باعث افزایش جذب کلسیم و فسفر از روده ها، مانع از بروز پوکی استخوان، بهبود عملکرد عضلات، قلب و ریه ها میگردد.
کوید 19 و ویتامین د
در صورتیکه مقدار ویتامین دی در بدن کم باشد، توانایی مقابله بدن در مقابل بیماری های ویروسی از جمله ویروس کرونا کاهش می یابد. با وجود اینکه ویتامین دی فرد را از بیماری های تنفسی مصون نمی دارد اما قادر است شدت بیماری را کاهش دهند. افرادی که ویتامین دی را بطور مرتب مصرف مینمایند کمتر دچار علائم آنفولانزا و سرماخوردگی می شوند. با وجود دلایل مختلف اقلیمی، فرهنگی و مذهبی، بخش اعظمی از جمعیت ایران به ویژه زنان با کمبود ویتامین دی مواجه هستند. بنابراین اندازه‌گیری سطح این ویتامین و جبران کمبود‌های احتمالی آن میتواند در پیشگیری و مقابله با بیماری کووید-19 موثر باشد.
در ویدئوی زیر خواص ویتامین دی برای کرونا ارائه شده است.
منابع غنی ویتامین دی
نور خورشید
با قرار گرفتن در معرض آفتاب، اشعه فرابنفش نور خورشید باعث می شود پوست شروع به تولید ویتامین دی نماید. لازم به ذکر است میزان تولید این ویتامین توسط پوست تابع عوامل مختلفی میباشد. برای مثال اینکه چه فصلی از سال و چه زمانی از روز پوست در معرض نور خورشید قرار بگیرد در میزان تولید ویتامین دی توسط پوست تاثیرگذار است. علاوه بر این، مقدار پوشش ابری و آلودگی هوا در محل زندگی نیز تأثیر بسزایی در تولید ویتامین دی در پوست دارد. برای نمونه، شهر های نزدیک خط استوا سطح اشعه فرابنفش بالاتری را دریافت می نمایند. با توجه به نقش و اهمیت مصرف ویتامین دی در بیماری کرونا دریافت مناسب نور خورشید ضروری میباشد.
نور خورشید منبع غنی ویتامین د
مواد غذایی
بهترین روش جذب ویتامین دی مورد نیاز بدن، توسط مصرف انواع مختلف غذاهای سالم از تمام گروه‌های غذایی است. از جمله غذاهایی که منبع غنی از ویتامین دی هستند شامل ماهی های چرب مانند سالمون و تن، جگر گاو، پنیر، قارچ، کره، روغن کبد ماهی، خامه، و زرده تخم مرغ میباشند. منابع گیاهی شامل غلات و برخی سبزیجات و میوه‌جات نیز حاوی این ویتامین میباشند. همچنین دریافت این ویتامین به صورت مصنوعی توسط کپسول و آمپول نیز امکان پذیر است.
علائم کمبود ویتامین دی
کمبود ویتامین دی در کودکان باعث ایجاد بیماری راشیتیسم می شود. زیرا بافت استخوان قادر به انجام عمل کانیزایی نبوده و به تبع موجب نرمی استخوان خواهد شد.
کمبود طولانی مدت ویتامین دی منجر به عوارضی همچون بیماری های قلبی عروقی، بیماری های خود ایمنی، عفونت های باکتریایی و ویروسی مانند کرونا، عوارض شدید بارداری، افزایش ابتلا به سرطان هایی مانند سرطان پستان، پروستات و روده بزرگ میگردد.
نشانه های کمبود ویتامین دی
همچنین خستگی، تشنگی مفرط، احساس طعم فلز در دهان، بی اشتهایی، کاهش وزن، استخوان درد، خارش پوست، تهوع، اسهال، یبوست، تکرر ادرار، گرفتگی عضلات و حتی بروز تغییراتی در خلق و خو مثل افسردگی و ریزش مو از علائم کمبود ویتامین دی هستند.
افراد مستعد کمبود ویتامین دی
سالمندان بالای 50 سال که بیشتر در منزل هستند در معرض کمبود ویتامین دی میباشند.
افرادی که به دلیل مشکل کلیه و معده نمی توانند به خوبی از مواد غذایی حاوی ویتامین دی مصرف کنند.
کسانی که پوست تیره ای دارند، گیاه خواران و کسانی که با مصرف لاکتوز مشکل دارند.
نوزادان شیرخوار زیرا ویتامین د موجود در شیر مادر تحت تأثیر ویتامین د موجود در بدن مادر است.
افراد چاق یا کسانی که جراحی بای پس معده انجام داده اند.
افراد در معرض کمبود ویتامین دی
سایر فواید ویتامین دی
ویتامین دی فواید بسیار دیگری دارد که بهبود سلامت استخوان ها، جلوگیری از پیشرفت آلرژی در نوزادان، کمک به بارداری سالم، بهبود سلامت روان، کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه، سلامت عروق خونی و کاهش علائم سندرم روده تحریک پذیر از جمله این فواید است.
دوز مصرف ویتامین D بر مبنای سن
کودکان از زمانی که وزن بدنشان دو برابر وزن بدن هنگام تولد شود (بطور مثال اگر وزن هنگام تولد 3 کیلو باشد، از زمانی که وزن اش به 6 کیلو رسید) تا پایان 2 سالگی لازم است روزی 400 واحد ویتامین D3 بصورت قطره آ+د (قطره A+D) مصرف کنند.
از 2 تا 12 سالگی، لازم است هر دوماه یک قرص 50 هزار یونیتی مصرف گردد.
از 12 تا 70 سالگی، لازم است ماهانه یک عدد قرص 50 هزار یونیتی مصرف گردد.
از 70 سالگی به بالا، لازم است هر دو هفته یک قرص 50 هزار یونیتی مصرف گردد.
دوز مناسب مصرف ویتامین دی متناب با سن
نکات قابل توجه در مصرف ویتامین دی
مصرف ویتامین دی در موارد زیر باید با احتیاط انجام شود.
بالا بودن سطح کلسیم یا فسفر
مشکلات قلبی
بیماری کلیوی
تجمع سلول های التهابی
عفونت ریه
نکات قابل توجه مصرف ویتامین د
کلام پایانی
ویتامین D با تقویت سیستم ایمنی و افزایش تولید عوامل آنتی‌اکسیدانی و ضد میکروبی، میتواند نقش موثری در پیشگیری از ابتلا به کرونا داشته باشد. همچنین این ویتامین با تعدیل فعالیت، افزایش توانایی سلول های ایمنی و نیز کاهش التهاب ناشی از تحریک بیش از حد آن ها، میتواند در کاهش و بهبود بیماری کرونا موثر باشد. به افرادی که در معرض خطر کمبود ویتامین دی هستند اکیدا توصیه می شود که در تمام طول سال از مصرف این ویتامین غافل نشوند چرا که کمبود آن در بدن می تواند عوارض جدی برای عملکرد اعضای مختلف و حیاتی داشته باشد. ویتامین دی مورد نیاز بدن را می توان از طریق مواد غذایی مانند زرده تخم مرغ، جگر، قارچ، ماهی های چرب و… تامین نمود. پوست بدن نیز قادر است در صورت قرار گرفتن در معرض نور خورشید این ویتامین را تولید نماید. علاوه بر این، کپسول های حاوی این ویتامین در دسترس هستند. جهت تهیه مکمل های حاوی ویتامین دی و بهره مندی از فواید آن به وب سایت فارماکالا مراجعه فرمایید.