یکی از رایج ترین مشکلاتی که با شروع فصل بهار عده زیادی را درگیر میکند، آلرژی یا حساسیت فصلی است. این حساسیت در بهار و پاییز بسیار شدید بروز میکند.
آلرژی فصلی
حساسیت فصلی به مجموعه واکنش های سیستم ایمنی بدن گفته میشود که با شروع فصل گرده افشانی گلها و تولید و پخش هاگ در بدن بروز میکند. طبیعی است که این واکنش ها دریک زمان و فصل خاص بروز کند. به همین جهت به آن حساسیت فصلی گفته میشود. سیستم ایمنی بدن همه ما در مقابل گرده گل واکنش نمیدهد و در افرادی که سیستم ایمنی حساسی دارند بروز میکند. حتی بروز آن در افراد مختلف با شدت و ضعف همراه است. با اینحال میتوان علائم آزاردهنده حساسیت فصلی را با روش های درمان حساسیت فصلی در منزل قابل تحملتر کرد.
علائم حساسیت فصلی
عطسه مکرر
قرمزی چشم
خارش چشم
اشک چشم
گرفتگی گوش
کیپ شدن بینی
سردرد و خستگی
در برخی موارد سرفه
احساس خستگی و کلافگی
آبریزش بینی یا گرفتگی بینی
علل آلرژی فصلی
فصل بهار با گرده افشانی گلها همراه است. معمولا این گرده ها بهدلیل حرکت باد در هوای بهاری پخش میشوند. ما در همین هوا نفس میکشیم و گردهها را وارد بینی میکنیم. داستان آلرژی فصلی یا همان حساسیت فصلی از ورود همین آلرژنها به درون سیستم تنفسی و بینی آغاز میشود. گرده ها آلرژن محسوب میشوند؛ آلرژن چیزی است که موجب تحریک آلرژی در موجودات زنده میشود. رینیت آلرژیک یا تب یونجه زمانی علائم خود را نمایان میکند که در معرض این آلرژن ها قرار گرفته باشید. دانستن این نکته هم خالی از لطف نیست که رخداد های دیگری هم به جز گرده افشانی گل و گیاه، بذر و درختان سبب واکنش سسیتم ایمنی بدن میشوند. این موارد که علائم مشابه با آلرژی فصلی دارد موارد زیر اند.
اگر مورد گزش نیش حشرات در فصل بهار و تابستان قرار بگیرید.
اگر در معرض دود آتش یا دود آتش شومینه باشید و دچار اشک ریزش و علائم دیگر شوید.
قرار گرفتن در معرض کلر در استخر یا مکان های سربسته
درمان حساسیت فصلی
روش های مختلفی برای درمان و بهبود علائم حساسیت فصلی وجود دارد، که در ادامه به بعضی از آنها اشاره میکنیم.
آنتی هیستامین (مانند قرص سیتریزین)
اگر برای درمان آلرژی و رهایی از این روزهای آزاردهنده به دکتر مراجعه کنید، اولین مرحله درمان را آغاز کردهاید.
قرص سیتریزین، لوراتادین، آنتیهیستامین دکونژستانت و انواع دیگر قرص های آنتی هیستامین که به نام های مختلف در داروخانه ها عرضه میشوند، از معروف ترین نجات دهنده های شیمیایی حساسیت فصلی اند.
درمان حساسیت فصلی در منزل با رژیم غذایی
رژیم غذایی در کنترل بیماری ها و پیشگیری از آنها نقش مهمی دارد با این حساب عارضهای به نام حساسیت فصلی هم با رژیم غذایی قابل کنترل خواهد بود. استفاده از مواد غذایی زیر با ذکر خواص آن راهنمای خوبی برای شما خواهد بود.
سبزیجات
استفاده از سبزیجاتی مانند سبزی خوردن، پیاز و فلفل با داشتن مادهای به نام کوئرستین که یک مادهی شیمیایی طبیعی است میتواند در کاهش علائم مواد آلرژیزا موثر باشد.
میوه
میوههایی مانند کیوی، پرتقال، لیمو شیرین، نارنج با داشتن مقادیر قابل توجه ویتامین C از بروز واکنش در مقابل هیستامین پیشگیری میکند.
چغندر قند
چغندر قند با دارابودن ویتامین های A و C و B6 همچنین کوئرستین، فولات و فیبر در تقویت سیستم ایمنی بدن نقش دارد و سیستم ایمنی قوی کمتر در معرض آسیب موارد آلرژی زا قرار میگیرد.
عسل
عسل طبیعی چون حاوی مقدار کمتری گرده است، میتواند مقاومت بدن در برابر دانههای گرده را افزایش دهد، ضمن اینکه عسل ماده غذایی ضدالتهاب نیز هست.
چربی امگا3
امگا۳ ازجمله چربی های سالمی است که بدن ما به مقدار کافی از آن نیاز دارد. امگا3 میتواند علائم و عوارض ناشی از آلرژی را کاهش دهد. شما میتوانید با مصرف دانههای روغنی مثل تخم کدو، تخم کتان، کنجد، فندق، گردو و مواد غذایی دیگر مانند تخممرغ و ماهی امگا۳ زیادی دریافت کنید. امگا3 خاصیت ضدالتهابی دارد و به همین علت است که در درمان آلرژی فصلی مؤثر است. به کسانی که مبتلا به آلرژی هستند میتوانند با تجویز پزشک قرص روغن ماهی مصرف کنند.
نوشیدن مایعات فراوان
باتوجه به اینکه مواد آلرژیزا بر مخاط بینی و دهان مینشیند نوشیدن آب و آب میوه سبب پاک شدن مخاط از مواد آلرژی زا میشود. همچنین مایعات گرم مثل چای و دمنوش و سوپ هم موثر است.
کنترل بهتر آلرژی فصلی با تغییر شیوه زندگی
با رعایت بیشتر برخی نکات در خانه هم میتوانیم به کنترل سادهتر علائم آلرژی فصلی کمک کنیم. در زیر به برخی از این اقدامات اشاره میکنیم.
بسته نگه داشتن پنجره ها
در هوای عالی فصل بهار، تعداد گرده های گیاهان هم در هوا زیاد است. خوب است اگر پنجره ها را بسته نگه داریم و در صورت امکان روی کولر یا دریچه کولر یا دستگاه تهویه هوا را با فیلتر هپا (HEPA) بپوشانیم. این فیلتر از انتقال ذرات موجود در هوا جلوگیری میکند.
شستشوی گلو و بینی
وقتی مواد آلرژیزا به مخاط بینی یا گلو میچسبند، مدتی طول میکشد تا واکنش دستگاه ایمنی بدن ما را تحریک کنند و علائم آلرژی ظاهر شود. شستشوی گلو (غرغره) و شستشوی بینی با محلول نمکی (سرم شستشو) میتواند با کاهش تعداد این عوامل در مخاط حلق و بینی، به کاهش علائم آلرژی منجر شود. برای افراد مبتلا به آلرژی، بهویژه شستشوی بینی و گلو هنگام ورود به خانه توصیه میشود.
طبیعی زندگی کنیم
وجود مواد شیمیایی قوی به ویژه شوینده های قدرتمند در خانه می تواند مخاط بینی را آزرده نماید و علائم آلرژی را بیشتر کند. برای ما مبتلایان به آلرژی، شاید درست کردن محلولهای شوینده خانگی با مقداری سرکه یا جوش شیرین نسبت به مواد شوینده تجاری موجود در فروشگاهها بهتر باشد.
استفاده از ماسک
وقتی از خانه خارج میشویم یا در خانه مشغول استفاده از جارو برقی هستیم، باید از ماسک استفاده کنیم. ماسک N۹۵ بهترین ماسک برای این مورد است. این ماسک از عبور ۹۵ درصد از ذرات معلق در هوا از جمله گردههای گیاهان پیشگیری میکند.
استعمال دخانیات ممنوع
هرگونه آلودگی هوا از جمله دود قلیان و سیگار، علائم آلرژی فصلی را وخیمتر میکند. دود دخانیات، آبریزش و خارش بینی و چشم را تحت تاثیر منفی خود قرار میدهد. حتی گاهی اسپریها مانند اسپری عطر یا دود ناشی از شومینه نیز علائم آلرژی ما را تشدید مینماید.
از لوازم غیر ضروری و معطر استفاده نکنید
استفاده از عطر یا هر وسیله دیگر مانند شمع و عود که رایحهی اضافی را در خانه پخش میکنند، میتواند برای حساسیت فصلی شما مضر باشد. دست کم در طول زمانی که حساسیت فصلی به سراغتان میآید، از استفاده از این مواد خوشبوکننده در خانه دوری کنید.
کلام پایانی
شاید بهترین کار این باشد که با یک پزشک متخصص آلرژی مشورت کنیم و پیش از آغاز مشکلات آلرژی با راههای غیردارویی و دارویی از وقوع علائم آلرژی پیشگیری کنیم یا آنها را تحت کنترل درآوریم.